ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလံုးအတြက္ သမၼတ

ျပည္သူအားလံုးအတြက္ သမၼတသည္ သည္းခံ၍ ေမတၱာထားေသာ သမၼတ၊ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္ႀကီးေသာ သမၼတ၊ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ သမၼတျဖစ္ဖို႔ လိုသည္။
၂၀၁၅ ေရာက္သည့္အခါ ဘယ္သူသမၼတ ျဖစ္လာမည္နည္း။
ဦးသိန္းစိန္ကလည္း ျပည္သူေတြ ေတာင္းဆိုပါက သမၼတ ဆက္လုပ္မည္ဟု ဆိုသည္။
သူရဦးေရႊမန္းကလည္း သမၼတ ျဖစ္လိုေၾကာင္း အေမရိကန္ ခရီးစဥ္တြင္ ေျပာၾကားသည္။ (သတင္းမွ ၾကားရပါသည္)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ သမၼတ ျဖစ္လိုေၾကာင္း သံုးႀကိမ္တိတိ ေျပာသြားပါသည္။ ပထမအႀကိမ္ ၿမိတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေျပာသည္။ ဒုတိယကေတာ့ ႏိုင္ငံျခား ခရီးစဥ္တြင္ ေျပာသည္။ တတိယကေတာ့ World Economic Forum က်င္းပစဥ္ သတင္းေထာက္မ်ား အေမးကို ေျပာသည္။
ျပည္သူေတြအတြက္
ဘယ္လို အစိုးရမ်ိဳးက ေရရွည္တည္တံ့မွာလဲ။
အီဗရာဟင္လင္ကြန္းက ေျပာသည္။
"government of the people, by the people, and for the people, shall not perish from the earth"
ျပည္သူေတြရဲ႕ အစိုးရ၊ ျပည္သူေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္တဲ့ အစိုးရ၊ ျပည္သူေတြအတြက္ အစိုးရဆိုရင္ ကမၻာတည္သေရြ႕ တည္ေနမယ္။ ဘယ္ေတာ့မွ မေပ်ာက္ကြယ္ဘူးတဲ့။
အစိုးရဆိုတာ ျပည္သူေတြအတြက္ ဒါဆိုရင္ ျပည္သူေတြ ေကာင္းစားဖို႔ပဲ မဟုတ္လား။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အျမင့္ဆံုး အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အာဏာရွိေသာ အစိုးရ အဖြဲ႕၀င္သည္ သမၼတပင္ ျဖစ္သည္။
"ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လိုသမၼတမ်ိဳး လိုခ်င္ပါသလဲ" ဟု ေမးပါက "ျပည္သူအတြက္ သမၼတ လိုခ်င္တယ္" ဟူ၍ ေျဖၾကမည္ ျဖစ္သည္။ ပိုၿပီးေလးနက္ေအာင္ ေျပာလိုပါသည္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔က by the people ဆိုတဲ့အတိုင္း ေရြးေပးရမည္။ သမၼတက for the people ဆိုတဲ့အတိုင္း ျပည္သူေတြအတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ရမည္။ ထိုသမၼတ မ်ိဳးသည္သာ ကမၻာေျမေပၚမွ ဘယ္ေတာ့မွ မေပ်ာက္ကြယ္ဘဲ တည္တံ့ေနမည္ ျဖစ္သည္။ ဒါကိုလင္ကြန္းက shall not perish from the earth ဟု ေျပာခဲ့ပါသည္ . . .

ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုးအတြက္ သမၼတကို လိုခ်င္ပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ သမၼတသည္ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ရပ္အတြက္ မျဖစ္သင့္ပါ။
တစ္ဦးတစ္ေယာက္ အတြက္လည္း မျဖစ္သင့္ပါ။

ေမတၱာထားေသာ သမၼတ

ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ သမၼတသည္ ေမတၱာတရားကို လက္ကိုင္ထားေသာ သမၼတျဖစ္ဖို႔ လိုသည္။ ဆင္းရဲေသာ ေတာင္သူလယ္သမားက လူဦးေရ ရာခိုင္ႏႈန္း ၅၀ အထက္ ရွိသည္။ အလုပ္လက္မဲ့က ၃၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိသည္။ ေတာသူေတာင္သား အေျခခံ လူတန္းစားေတြအတြက္ သမၼတက ေမတၱာထားကာ ဘာေတြလုပ္ေပးမွာလဲ။ လယ္လုပ္သူေတြကို လယ္ဧကအလိုက္ ေငြေခ်းသည္။ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရေသာ သူတို႔အတြက္ ေမတၱာထားကာ ေလ်ာ္ေၾကးေတြ ေပးသည္။

ယေန႔တြင္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ ေအာင္ျမင္မႈ မရေသးေသာ သမ၀ါယမက ေငြေတြေခ်းသြားမည္။ အတိုးေတြ တက္သည္။ ျပန္မဆပ္ႏိုင္ၾကပါ။ အတိုး လည္ပင္းခိုက္သူေတြ တိုးပြားလာသည္။

လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရေသာေၾကာင့္ ရေသာေလ်ာ္ေၾကးကို လွဴႏိုင္တန္းႏိုင္ပါသည္။ သားအတြက္ ဆိုင္ကယ္၀ယ္ေပးသည္။ သမီးအတြက္ နားဆြဲေလးဘာေလး ၀ယ္ေပးသည္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔တစ္ေတြ ဆင္းရဲတြင္း ပိုနက္သြားသည္။ ဒါက တစ္ကမၻာလံုးမွာ ျဖစ္ေနက်ပါပဲ။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ အင္ဒီးယန္း (Native American) တို႔တြင္ ေရွးကတည္းက ထိုျပႆနာမ်ိဳး ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။ သူတို႔ေတြ ဆင္းရဲမြဲေတမႈအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးျဖင့္ မလံုေလာက္ပါ။ ပညာသင္ေပးျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရွာေပးျခင္း။ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားျဖင့္ သူတို႔ လက္တြဲေခၚခဲ့သည္။ အေမရိကန္ ခ်မ္းသာသမွ် အင္ဒီးယန္း (Native American) မ်ားလည္း ခံစားခြင့္ ရလာေတာ့သည္။ အေရးအခင္းေတြ၊ အေရးကိစၥေတြ ျပႆနာေတြ အျပစ္တင္တာေတြကို ေဘးဖယ္ၿပီး ေမတၱာထားသည့္ သမၼတေကာင္းေကာင္းကိုေတာ့ လိုခ်င္ၾကပါသည္။

ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္ႀကီးေသာ သမၼတ

ျပည္သူအမ်ားစုသည္ ဥာဏ္ပညာကို ေလးစားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ေဒါက္တာဘြဲ႕ လိုခ်င္သူေတြ မိႈလိုေပါက္ေနသည္။ ေဒါက္တာဘြဲ႔ ရသူသည္ ထိုနယ္ပယ္တြင္ ထူးခြၽန္သူဟူေသာ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရျခင္းသာျဖစ္သည္။ သာမန္ ျပည္သူေတြ အသိအမွတ္ျပဳ ခံထားရေသာ စာေရးဆရာ၊ ဂ်ာနယ္လစ္၊ ကဗ်ာဆရာ စသည္တို႔တြင္ ေဒါက္တာက အေရးမႀကီးပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ သမၼတတြင္ ေဒါက္တာဘြဲ႕ မလိုပါ။ သို႔ေသာ္ ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ သမၼတသည္ ဥာဏ္ပညာ ထက္ျမက္ရေပမည္။

ဥပမာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းသည္ မေကာင္းဟု နားလည္ရမည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးကိစၥေတြ ေပၚလာသည္။ မိတၳီလာ အေရးအခင္း ျဖစ္သည္။ ဥကၠံအေရး ျဖစ္သည္။ လား႐ႈိး အေရးအခင္းမ်ား ျဖစ္လာသည္။ ထိုကိစၥ အားလံုးသည္ အၾကမ္းဖက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

အၾကမ္းဖက္ျခင္းအတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီက လူေကာင္းသူေကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ဆံုး႐ံႈးပါသည္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးအခင္းတြင္ အဓိက႐ုဏ္း ႏွိမ္နင္းသည္ကလည္း အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့သည္။ ဒါဟာ  "အၾကမ္းဖက္ တာပါလား" ဟု သမၼတ နားလည္ရေပမည္။ ျပည္သူေတြက ႏွစ္ ၅၀ လံုးလံုး အာဏာရွင္ေအာက္မွာ ေနခဲ့ရသည္။ တစ္ခါတစ္ခါေတာ့လည္း ခံစားခ်က္ကို ထုတ္ေဖာ္လိုၾကသည္။ ဒါကို ဥာဏ္ထက္ျမက္ေသာ သမၼတက နားလည္ခြင့္လႊတ္ ႏိုင္သည္။

ထို႔အတူ စစ္ပြဲေတြကိုလည္း သတိထားရ ေပမည္။ စစ္ပြဲဆိုသည္မွာ ျပည္တြင္းစစ္ မေျပာႏွင့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံအၾကား ျဖစ္သည့္ စစ္လည္းမေကာင္းပါ။

ဥပမာ အစၥေရးႏွင့္ ပါလက္စတိုင္းစစ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွားသည္ မွန္သည္ထက္ သူ႔ဘက္က လူေကာင္းေတြ ဆံုး႐ံႈးရသလို ကိုယ့္ဘက္က လူေကာင္းေတြလည္း ဆံုး႐ံႈးေၾကာင္း သေဘာေပါက္ရမည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ဆိုရင္ ဆံုး႐ံႈးသမွ် ကြၽန္ေတာ္တို႔သာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ စင္စစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘက္တြင္ သမၼတ အၿမဲရပ္တည္သင့္သည္။

ျပႆနာေျဖရွင္းတဲ့ သမၼတ

သမၼတတိုင္းတြင္ (တိုင္းျပည္အတြက္) ျပႆနာမ်ား ရွိသည္။
သမၼတတိုင္းသည္ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ရပါသည္။

အီဂ်စ္သမၼတ မူဘာရက္ (Arab Spring) တြင္ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ရင္း အ႐ံႈးေပးသြားသည္။ လစ္ဗ်ားမွ သမၼတ ကဒါဖီသည္ သူ႔အား ဆန္႔က်င္သူမ်ား ပဋိပကၡျဖစ္ရာမွ အသက္ဆံုး႐ံႈး သြားရပါသည္။ ယေန႔ ဆီးရီးယားမွ သမၼတအာဆတ္သည္ ဆႏၵျပသူ အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနသည္။ ကုလသမဂၢက သမၼတအာဆတ္သည္ ဆန္႔က်င္သူမ်ားကို ဓာတုေဗဒဗံုးမ်ား သံုးသည္ဟု ဆိုသည္။ တူရကီသမၼတ Tayyip Erdogen သည္ ဆႏၵျပသူမ်ားအား သည္းခံမႈ အတိုင္းအတာ ကုန္ဆံုးသြားၿပီဟုဆိုကာ မ်က္ရည္ယိုဗံုးမ်ားျဖင့္ ၿဖိဳခြဲေနသည္။

ဂရိတြင္ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆႏၵျပေနၾကသည္။ ေခါင္းေဆာင္ (သမၼတ) မ်ားတြင္ ျပႆနာမ်ားစြာ ရွိသည္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားလည္း ရွိပါသည္။

နိဂံုး

ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒက သမၼတအား အာဏာအလြန္အကြၽံ ေပးထားပါသည္။ ဥပမာ တိုင္းျပည္ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္လွ်င္ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာၿပီးေနာက္ အာဏာကို ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္အား လႊဲအပ္ႏိုင္သည္။ ထိုသို႔ လႊဲအပ္ရာတြင္ သူ႔တြင္ရွိေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာအျပင္ သူ႔တြင္မရွိေသာ တရားစီရင္ေရး အာဏာမ်ား အားလံုးကိုပါ လႊဲအပ္ေပးရမည္ဟု ဆိုထားပါသည္။ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ အေသးစိတ္ ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။ အေျခခံ ဥပေဒအေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးထားျခင္း မဟုတ္ပါ။
ကြၽန္ေတာ္ဆိုလိုတာက သမၼတတြင္ တာ၀န္ႀကီးလွ ပါသည္။

ကမၻာေျမေပၚမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေၾကာင္းကိုလည္း ေရးခ်င္ပါေသးသည္။

ျပည္သူအားလံုးအတြက္ သမၼတသည္ သည္းခံ၍ ေမတၱာထားေသာ သမၼတ၊ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္ႀကီးေသာ သမၼတ၊ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ သမၼတျဖစ္ဖို႔ လိုသည္။
၂၀၁၅ ေရာက္သည့္အခါ ဘယ္သူသမၼတ ျဖစ္လာမည္နည္း။
ဦးသိန္းစိန္ကလည္း ျပည္သူေတြ ေတာင္းဆိုပါက သမၼတ ဆက္လုပ္မည္ဟု ဆိုသည္။
သူရဦးေရႊမန္းကလည္း သမၼတ ျဖစ္လိုေၾကာင္း အေမရိကန္ ခရီးစဥ္တြင္ ေျပာၾကားသည္။ (သတင္းမွ ၾကားရပါသည္)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ သမၼတ ျဖစ္လိုေၾကာင္း သံုးႀကိမ္တိတိ ေျပာသြားပါသည္။ ပထမအႀကိမ္ ၿမိတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေျပာသည္။ ဒုတိယကေတာ့ ႏိုင္ငံျခား ခရီးစဥ္တြင္ ေျပာသည္။ တတိယကေတာ့ World Economic Forum က်င္းပစဥ္ သတင္းေထာက္မ်ား အေမးကို ေျပာသည္။
ျပည္သူေတြအတြက္
ဘယ္လို အစိုးရမ်ိဳးက ေရရွည္တည္တံ့မွာလဲ။
အီဗရာဟင္လင္ကြန္းက ေျပာသည္။
"government of the people, by the people, and for the people, shall not perish from the earth"
ျပည္သူေတြရဲ႕ အစိုးရ၊ ျပည္သူေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္တဲ့ အစိုးရ၊ ျပည္သူေတြအတြက္ အစိုးရဆိုရင္ ကမၻာတည္သေရြ႕ တည္ေနမယ္။ ဘယ္ေတာ့မွ မေပ်ာက္ကြယ္ဘူးတဲ့။
အစိုးရဆိုတာ ျပည္သူေတြအတြက္ ဒါဆိုရင္ ျပည္သူေတြ ေကာင္းစားဖို႔ပဲ မဟုတ္လား။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အျမင့္ဆံုး အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အာဏာရွိေသာ အစိုးရ အဖြဲ႕၀င္သည္ သမၼတပင္ ျဖစ္သည္။
"ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လိုသမၼတမ်ိဳး လိုခ်င္ပါသလဲ" ဟု ေမးပါက "ျပည္သူအတြက္ သမၼတ လိုခ်င္တယ္" ဟူ၍ ေျဖၾကမည္ ျဖစ္သည္။ ပိုၿပီးေလးနက္ေအာင္ ေျပာလိုပါသည္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔က by the people ဆိုတဲ့အတိုင္း ေရြးေပးရမည္။ သမၼတက for the people ဆိုတဲ့အတိုင္း ျပည္သူေတြအတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ရမည္။ ထိုသမၼတ မ်ိဳးသည္သာ ကမၻာေျမေပၚမွ ဘယ္ေတာ့မွ မေပ်ာက္ကြယ္ဘဲ တည္တံ့ေနမည္ ျဖစ္သည္။ ဒါကိုလင္ကြန္းက shall not perish from the earth ဟု ေျပာခဲ့ပါသည္ . . .

ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုးအတြက္ သမၼတကို လိုခ်င္ပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ သမၼတသည္ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ရပ္အတြက္ မျဖစ္သင့္ပါ။
တစ္ဦးတစ္ေယာက္ အတြက္လည္း မျဖစ္သင့္ပါ။

ေမတၱာထားေသာ သမၼတ

ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ သမၼတသည္ ေမတၱာတရားကို လက္ကိုင္ထားေသာ သမၼတျဖစ္ဖို႔ လိုသည္။ ဆင္းရဲေသာ ေတာင္သူလယ္သမားက လူဦးေရ ရာခိုင္ႏႈန္း ၅၀ အထက္ ရွိသည္။ အလုပ္လက္မဲ့က ၃၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိသည္။ ေတာသူေတာင္သား အေျခခံ လူတန္းစားေတြအတြက္ သမၼတက ေမတၱာထားကာ ဘာေတြလုပ္ေပးမွာလဲ။ လယ္လုပ္သူေတြကို လယ္ဧကအလိုက္ ေငြေခ်းသည္။ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရေသာ သူတို႔အတြက္ ေမတၱာထားကာ ေလ်ာ္ေၾကးေတြ ေပးသည္။

ယေန႔တြင္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ ေအာင္ျမင္မႈ မရေသးေသာ သမ၀ါယမက ေငြေတြေခ်းသြားမည္။ အတိုးေတြ တက္သည္။ ျပန္မဆပ္ႏိုင္ၾကပါ။ အတိုး လည္ပင္းခိုက္သူေတြ တိုးပြားလာသည္။

လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရေသာေၾကာင့္ ရေသာေလ်ာ္ေၾကးကို လွဴႏိုင္တန္းႏိုင္ပါသည္။ သားအတြက္ ဆိုင္ကယ္၀ယ္ေပးသည္။ သမီးအတြက္ နားဆြဲေလးဘာေလး ၀ယ္ေပးသည္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔တစ္ေတြ ဆင္းရဲတြင္း ပိုနက္သြားသည္။ ဒါက တစ္ကမၻာလံုးမွာ ျဖစ္ေနက်ပါပဲ။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ အင္ဒီးယန္း (Native American) တို႔တြင္ ေရွးကတည္းက ထိုျပႆနာမ်ိဳး ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။ သူတို႔ေတြ ဆင္းရဲမြဲေတမႈအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးျဖင့္ မလံုေလာက္ပါ။ ပညာသင္ေပးျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရွာေပးျခင္း။ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားျဖင့္ သူတို႔ လက္တြဲေခၚခဲ့သည္။ အေမရိကန္ ခ်မ္းသာသမွ် အင္ဒီးယန္း (Native American) မ်ားလည္း ခံစားခြင့္ ရလာေတာ့သည္။ အေရးအခင္းေတြ၊ အေရးကိစၥေတြ ျပႆနာေတြ အျပစ္တင္တာေတြကို ေဘးဖယ္ၿပီး ေမတၱာထားသည့္ သမၼတေကာင္းေကာင္းကိုေတာ့ လိုခ်င္ၾကပါသည္။

ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္ႀကီးေသာ သမၼတ

ျပည္သူအမ်ားစုသည္ ဥာဏ္ပညာကို ေလးစားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ေဒါက္တာဘြဲ႕ လိုခ်င္သူေတြ မိႈလိုေပါက္ေနသည္။ ေဒါက္တာဘြဲ႔ ရသူသည္ ထိုနယ္ပယ္တြင္ ထူးခြၽန္သူဟူေသာ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရျခင္းသာျဖစ္သည္။ သာမန္ ျပည္သူေတြ အသိအမွတ္ျပဳ ခံထားရေသာ စာေရးဆရာ၊ ဂ်ာနယ္လစ္၊ ကဗ်ာဆရာ စသည္တို႔တြင္ ေဒါက္တာက အေရးမႀကီးပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ သမၼတတြင္ ေဒါက္တာဘြဲ႕ မလိုပါ။ သို႔ေသာ္ ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ သမၼတသည္ ဥာဏ္ပညာ ထက္ျမက္ရေပမည္။

ဥပမာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းသည္ မေကာင္းဟု နားလည္ရမည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးကိစၥေတြ ေပၚလာသည္။ မိတၳီလာ အေရးအခင္း ျဖစ္သည္။ ဥကၠံအေရး ျဖစ္သည္။ လား႐ႈိး အေရးအခင္းမ်ား ျဖစ္လာသည္။ ထိုကိစၥ အားလံုးသည္ အၾကမ္းဖက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

အၾကမ္းဖက္ျခင္းအတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီက လူေကာင္းသူေကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ဆံုး႐ံႈးပါသည္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးအခင္းတြင္ အဓိက႐ုဏ္း ႏွိမ္နင္းသည္ကလည္း အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့သည္။ ဒါဟာ  "အၾကမ္းဖက္ တာပါလား" ဟု သမၼတ နားလည္ရေပမည္။ ျပည္သူေတြက ႏွစ္ ၅၀ လံုးလံုး အာဏာရွင္ေအာက္မွာ ေနခဲ့ရသည္။ တစ္ခါတစ္ခါေတာ့လည္း ခံစားခ်က္ကို ထုတ္ေဖာ္လိုၾကသည္။ ဒါကို ဥာဏ္ထက္ျမက္ေသာ သမၼတက နားလည္ခြင့္လႊတ္ ႏိုင္သည္။

ထို႔အတူ စစ္ပြဲေတြကိုလည္း သတိထားရ ေပမည္။ စစ္ပြဲဆိုသည္မွာ ျပည္တြင္းစစ္ မေျပာႏွင့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံအၾကား ျဖစ္သည့္ စစ္လည္းမေကာင္းပါ။

ဥပမာ အစၥေရးႏွင့္ ပါလက္စတိုင္းစစ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွားသည္ မွန္သည္ထက္ သူ႔ဘက္က လူေကာင္းေတြ ဆံုး႐ံႈးရသလို ကိုယ့္ဘက္က လူေကာင္းေတြလည္း ဆံုး႐ံႈးေၾကာင္း သေဘာေပါက္ရမည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ဆိုရင္ ဆံုး႐ံႈးသမွ် ကြၽန္ေတာ္တို႔သာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ စင္စစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘက္တြင္ သမၼတ အၿမဲရပ္တည္သင့္သည္။

ျပႆနာေျဖရွင္းတဲ့ သမၼတ

သမၼတတိုင္းတြင္ (တိုင္းျပည္အတြက္) ျပႆနာမ်ား ရွိသည္။
သမၼတတိုင္းသည္ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ရပါသည္။

အီဂ်စ္သမၼတ မူဘာရက္ (Arab Spring) တြင္ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ရင္း အ႐ံႈးေပးသြားသည္။ လစ္ဗ်ားမွ သမၼတ ကဒါဖီသည္ သူ႔အား ဆန္႔က်င္သူမ်ား ပဋိပကၡျဖစ္ရာမွ အသက္ဆံုး႐ံႈး သြားရပါသည္။ ယေန႔ ဆီးရီးယားမွ သမၼတအာဆတ္သည္ ဆႏၵျပသူ အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနသည္။ ကုလသမဂၢက သမၼတအာဆတ္သည္ ဆန္႔က်င္သူမ်ားကို ဓာတုေဗဒဗံုးမ်ား သံုးသည္ဟု ဆိုသည္။ တူရကီသမၼတ Tayyip Erdogen သည္ ဆႏၵျပသူမ်ားအား သည္းခံမႈ အတိုင္းအတာ ကုန္ဆံုးသြားၿပီဟုဆိုကာ မ်က္ရည္ယိုဗံုးမ်ားျဖင့္ ၿဖိဳခြဲေနသည္။

ဂရိတြင္ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆႏၵျပေနၾကသည္။ ေခါင္းေဆာင္ (သမၼတ) မ်ားတြင္ ျပႆနာမ်ားစြာ ရွိသည္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားလည္း ရွိပါသည္။

နိဂံုး

ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒက သမၼတအား အာဏာအလြန္အကြၽံ ေပးထားပါသည္။ ဥပမာ တိုင္းျပည္ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္လွ်င္ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာၿပီးေနာက္ အာဏာကို ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္အား လႊဲအပ္ႏိုင္သည္။ ထိုသို႔ လႊဲအပ္ရာတြင္ သူ႔တြင္ရွိေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာအျပင္ သူ႔တြင္မရွိေသာ တရားစီရင္ေရး အာဏာမ်ား အားလံုးကိုပါ လႊဲအပ္ေပးရမည္ဟု ဆိုထားပါသည္။ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ အေသးစိတ္ ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။ အေျခခံ ဥပေဒအေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးထားျခင္း မဟုတ္ပါ။
ကြၽန္ေတာ္ဆိုလိုတာက သမၼတတြင္ တာ၀န္ႀကီးလွ ပါသည္။

ကမၻာေျမေပၚမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေၾကာင္းကိုလည္း ေရးခ်င္ပါေသးသည္။