ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒ ျပန္လည္စိုးမိုးေရး လုပ္ေဆာင္သင့္သည့္ အခ်က္ေျခာက္ခ်က္အား အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳ အၾကံျပဳ

တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ကင္းမဲ့ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒ ျပန္လည္စိုးမိုးေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည့္ အခ်က္ေျခာက္ခ်က္အား ျမန္မာႏုိင္ငံကို တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေလ့လာ၍ အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳမွ ထုတ္ျပန္လိုက္ေၾကာင္း ဇြန္ ၁၅ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး မ႑ိဳင္အဖြဲ႔တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲမွ သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ လစ္ဗ်ား၊ ယီမင္၊ အီရတ္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ပါကစၥတန္ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားအား ေလ့လာခဲ့သည့္အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအား ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွ စတင္ေလ့လာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွ ေမလအထိ ရန္ကုန္၊ ေနျပည္ေတာ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ စသည့္ေဒသမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ အစိုးရ အရာရွိမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား စသည့္အဖြဲ႔အစည္းအစံု ေတြ႔ဆံုခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ားကို အေျခခံ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ပ်က္သုဥ္းေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအား အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳ (United States Institute of Peace) မွ အသြင္ကူးေျပာင္းသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ Ms. Leanne Mckay က စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း တရားဥပေဒ ျပန္လည္စိုးမိုးေစရန္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည့္ အခ်က္မ်ားမွာ အစိုးရအဖြဲ႔ႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ဒီမိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ အေျခခံမ်ားအား နက္နဲစြာ သေဘာေပါက္ရန္၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားေရးဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္ရန္၊ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ဥပေဒျပဳေရး အဖြဲ႔မ်ားအား ဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲနည္း၊ ဥပေဒ ျပင္ဆင္နည္း သင္တန္းမ်ား အပါအ၀င္ ဦးစားေပးရမည့္ ဥပေဒမ်ားကို စိစစ္သံုးသပ္ျခင္း မူၾကမ္းေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားတြင္ အကူအညီေပးရန္ စသည့္အခ်က္မ်ားအား အႀကံျပဳခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ အစိုးရ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ေဒသခံ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား တရားဥပေဒ စုိးမိုးမႈ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ အားထုတ္မႈမ်ားအတြက္ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အရွိန္ျမင့္ေစမည့္ ယႏၲရားမ်ား တည္ေဆာက္ရန္၊ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ အစိုးရ၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို သိသာခံစားေစမည့္ ေပၚလစီမ်ားႏွင့္ စနစ္မ်ားကို တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေရးႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး၊ ဥပေဒ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္ယူမႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အဖြဲ႔ အစည္းအတြင္း ဥပေဒပညာေရး သင္တန္းေပးျခင္းႏွင့္ ထိခိုက္လြယ္ေသာ တစ္သီးပုဂၢလမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔မ်ားအတြက္ အထူးသျဖင့္ တရားမွ်တမႈကို ခံစားခြင့္ ခိုင္မာတုိးတက္ေစေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သိရသည္။
"လက္ရွိ တရားစီရင္ေရး စနစ္ကို အင္မတန္မွ အဂတိ လိုက္စားတဲ့ စနစ္လို႔ ျပည္သူေတြက ယံုေနၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ရဲဌာနတို႔ တရား႐ံုးတို႔ကို အခက္အခဲေတြ ေျဖရွင္းေပးတဲ့ ေနရာလို႔ မယံုေတာ့ဘဲ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ပိုပ်က္လာတယ္။ ေနာက္ၿပီး တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈက ေနျပည္ေတာ္လို ေနရာမ်ဳိးမွာ ေကာင္းေနေပမယ့္ ေအာက္ေျခမွာ မေျပာင္းလဲလို႔ ဟန္ျပေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ျပည္သူေတြက ျမင္ေနၾကတယ္။ အရင္အစိုးရ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြကို ျပန္အေရးမယူ ႏိုင္တာကိုလည္း ျပည္သူေတြ စိတ္ထဲမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ျပည္သူေတြ မယံုသကၤာ ျဖစ္ေစပါတယ္"  ဟု Ms. Leanne Mckay က ေျပာၾကားသည္။

တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ကင္းမဲ့ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒ ျပန္လည္စိုးမိုးေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည့္ အခ်က္ေျခာက္ခ်က္အား ျမန္မာႏုိင္ငံကို တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေလ့လာ၍ အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳမွ ထုတ္ျပန္လိုက္ေၾကာင္း ဇြန္ ၁၅ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး မ႑ိဳင္အဖြဲ႔တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲမွ သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ လစ္ဗ်ား၊ ယီမင္၊ အီရတ္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ပါကစၥတန္ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားအား ေလ့လာခဲ့သည့္အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအား ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွ စတင္ေလ့လာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွ ေမလအထိ ရန္ကုန္၊ ေနျပည္ေတာ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ စသည့္ေဒသမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ အစိုးရ အရာရွိမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား စသည့္အဖြဲ႔အစည္းအစံု ေတြ႔ဆံုခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ားကို အေျခခံ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ပ်က္သုဥ္းေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအား အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳ (United States Institute of Peace) မွ အသြင္ကူးေျပာင္းသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ Ms. Leanne Mckay က စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း တရားဥပေဒ ျပန္လည္စိုးမိုးေစရန္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည့္ အခ်က္မ်ားမွာ အစိုးရအဖြဲ႔ႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ဒီမိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ အေျခခံမ်ားအား နက္နဲစြာ သေဘာေပါက္ရန္၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားေရးဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္ရန္၊ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ဥပေဒျပဳေရး အဖြဲ႔မ်ားအား ဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲနည္း၊ ဥပေဒ ျပင္ဆင္နည္း သင္တန္းမ်ား အပါအ၀င္ ဦးစားေပးရမည့္ ဥပေဒမ်ားကို စိစစ္သံုးသပ္ျခင္း မူၾကမ္းေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားတြင္ အကူအညီေပးရန္ စသည့္အခ်က္မ်ားအား အႀကံျပဳခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ အစိုးရ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ေဒသခံ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား တရားဥပေဒ စုိးမိုးမႈ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ အားထုတ္မႈမ်ားအတြက္ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အရွိန္ျမင့္ေစမည့္ ယႏၲရားမ်ား တည္ေဆာက္ရန္၊ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ အစိုးရ၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို သိသာခံစားေစမည့္ ေပၚလစီမ်ားႏွင့္ စနစ္မ်ားကို တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေရးႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး၊ ဥပေဒ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္ယူမႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အဖြဲ႔ အစည္းအတြင္း ဥပေဒပညာေရး သင္တန္းေပးျခင္းႏွင့္ ထိခိုက္လြယ္ေသာ တစ္သီးပုဂၢလမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔မ်ားအတြက္ အထူးသျဖင့္ တရားမွ်တမႈကို ခံစားခြင့္ ခိုင္မာတုိးတက္ေစေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သိရသည္။
"လက္ရွိ တရားစီရင္ေရး စနစ္ကို အင္မတန္မွ အဂတိ လိုက္စားတဲ့ စနစ္လို႔ ျပည္သူေတြက ယံုေနၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ရဲဌာနတို႔ တရား႐ံုးတို႔ကို အခက္အခဲေတြ ေျဖရွင္းေပးတဲ့ ေနရာလို႔ မယံုေတာ့ဘဲ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ပိုပ်က္လာတယ္။ ေနာက္ၿပီး တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈက ေနျပည္ေတာ္လို ေနရာမ်ဳိးမွာ ေကာင္းေနေပမယ့္ ေအာက္ေျခမွာ မေျပာင္းလဲလို႔ ဟန္ျပေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ျပည္သူေတြက ျမင္ေနၾကတယ္။ အရင္အစိုးရ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြကို ျပန္အေရးမယူ ႏိုင္တာကိုလည္း ျပည္သူေတြ စိတ္ထဲမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ျပည္သူေတြ မယံုသကၤာ ျဖစ္ေစပါတယ္"  ဟု Ms. Leanne Mckay က ေျပာၾကားသည္။