ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၏ အထြဋ္အျမတ္ထားရာ လက္၀ါးကပ္တုိင္မ်ား ၿဖိဳခ်ျခင္း၊ အလုိမတူဘဲ ဗုဒၶဘာသာ သြတ္သြင္းခံရျခင္းမ်ားကို ျမန္မာအစုိးရက က်ဴးလြန္ေနေၾကာင္း ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔တခုက အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ စြပ္စြဲလုိက္သည္။
“အရင္အစုိးရ အဆက္ဆက္ကတည္းက သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာန အမိန္႔နဲ႔ လက္၀ါးကပ္တိုင္ အႀကီးႀကီးေတြ ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးတာ အားလံုး ၁၃ ႀကိမ္ ရွိတယ္။ အဲဒီအထဲက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္မွာ ျဖစ္တာ ၄ ႀကိမ္ ရွိတယ္” ဟု ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ (Chin Human Rights Organization – CHRO) ညႊန္ၾကားေရးမႉး ကိုဆလုိင္းလိင္းက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကို ကန္႔သတ္ခံရမႈ၊ ဘာသာေရးဖိႏွိပ္မႈ၊ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားတုိ႔၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ CHRO က “ျဖစ္တည္မႈကို ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း” အမည္ရ အစီရင္ခံစာတေစာင္ကုိ ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ဒီအစီရင္ခံစာကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္က စၿပီးျပင္ဆင္ခဲ့တာပါ။ အဓိက ဘာသာေရး ႏွိပ္ကြပ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တာ” ဟု ကိုဆလုိင္းလိင္းက ေျပာသည္။
၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ကတည္းက ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် အဖြဲ႔ခြဲမ်ားႏွင့္ အေသးစိပ္ ေလ့လာ စံုစမ္းမႈမ်ားလုပ္၍ အစီရင္ခံစာမ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ လူမ်ားစု ခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ားမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ားျပားၿပီး အစုိးရ အဆက္ဆက္က ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အလုိမတူဘဲ ဗုဒၶဘာသာ သြတ္သြင္းမႈမ်ားလည္း ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
“အစုိးရက ေတာင္တန္းသာသနာျပဳဆုိတဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားေအာင္ အစုိးရေငြေတြနဲ႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ အမ်ားႀကီးေဆာက္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ လူနည္းစုေတြကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ကန္႔သတ္ တားျမစ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္သလုိ တဖက္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာ ျပန္႔ပြားေအာင္လုပ္တယ္” ဟု ကိုဆလိုင္းလိင္းက ဆက္ေျပာသည္။
လူဦးေရ ၅ သိန္းေက်ာ္ ေနထုိင္သည့္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္း ခ်င္းလူမ်ိဳး ခရစ္ယာန္ ကိုးကြယ္သူမ်ားအား ႏိုင္ငံေတာ္ မူ၀ါဒ အေနျဖင့္ အစုိးရက ခရစ္ယာန္ဘာသာေရး ဘုရားေက်ာင္းႏွင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ကိုးကြယ္မႈ ပ်က္သုဥ္းရန္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ေဆာင္ေနမႈသည့္ ႀကီးမားသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ တခုျဖစ္ေၾကာင္း ဆယ္စုႏွစ္တခုၾကာ အခ်ိန္ယူ ေလ့လာတင္ျပထားသည္ဟု သိရသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း အစုိးရအာဏာပိုင္မ်ားက အတင္းအဓမၼ အလုပ္ေစခုိင္းမႈ၊ ညွဥ္းပန္းႏွွိပ္စက္မႈမ်ားေၾကာင္
ခ်င္းတုိင္းရင္းသူ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူတဦးျဖစ္သည့္ မခ်ယ္ရီဇာေဟာင္းကလည္း ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားသည္ က်ယ္ျပန္႔စြာရွိၿပီး ဦးေန၀င္း ေခတ္ကတည္းက ႏိုင္ငံေရးအဖြဲဲ႔အစည္းမ်ား၊ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အလြန္အားနည္းေၾကာင္း၊ လူထု၏ အခက္အခဲကို အစုိးရက ေျဖရွင္းမေပးမႈေၾကာင့္ အားမကိုးေတာ့ဘဲ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ဘုရားေက်ာင္းစသည္တုိ႔ကို အားကိုးလာျခင္းကို အစုိးရက မလုိလားျခင္းက ျပႆနာကို က်ယ္ ျပန္႔ေစခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ခ်င္းျပည္နယ္္မွာက ဆံုခ်က္က ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာ လူေတြက လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး စတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ျပႆနာ အေသးစိပ္ကို ဘုရားေက်ာင္းေတြကို ယူလာၾကတယ္။ ဒါေတြကို အစုိးရကသိေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းေတြကို ဖိအားေပးတယ္။ က်မ သိသေလာက္ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကိုလည္း ဖိအားေပးတာပဲ” ဟု သူက ဆုိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္လည္း ျပည္ေထာင္စုတြင္ စုေ၀းေနထုိင္ၾကသည့္ တုိင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း ေလးစားၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမျပဳရန္ သင္ၾကားမႈမ်ား မရွိေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ဆရာ၊ ဆရာမ တခ်ိဳ႕သည္ပင္ သံုးေနၾကေၾကာင္း မခ်ယ္ရီဇာေဟာင္းက ဆက္ေျပာသည္။
ခ်င္းလူအခြင့္အေရးအဖြဲ႔ အေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ အစုိးရကိုယ္တုိင္ က်င့္သံုးသည့္ မူ၀ါဒအတုိင္း ဘာသာေရးဖိႏွိပ္မႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ေနျခင္းက
၂၀၀၉ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ လူဦးေရ ၅၄ သန္းေက်ာ္ ရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ခရစ္ယာန္ ကိုးကြယ္သူ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာ အပါအ၀င္ တျခား ကိုးကြယ္သူ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနမွ ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ဆုိင္ရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဘာသာေရး လြတ္လပ္မႈ မရွိဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ပါ၀င္ေနဆဲျဖစ္သည္။
ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၏ အထြဋ္အျမတ္ထားရာ လက္၀ါးကပ္တုိင္မ်ား ၿဖိဳခ်ျခင္း၊ အလုိမတူဘဲ ဗုဒၶဘာသာ သြတ္သြင္းခံရျခင္းမ်ားကို ျမန္မာအစုိးရက က်ဴးလြန္ေနေၾကာင္း ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔တခုက အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ စြပ္စြဲလုိက္သည္။
“အရင္အစုိးရ အဆက္ဆက္ကတည္းက သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာန အမိန္႔နဲ႔ လက္၀ါးကပ္တိုင္ အႀကီးႀကီးေတြ ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးတာ အားလံုး ၁၃ ႀကိမ္ ရွိတယ္။ အဲဒီအထဲက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္မွာ ျဖစ္တာ ၄ ႀကိမ္ ရွိတယ္” ဟု ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ (Chin Human Rights Organization – CHRO) ညႊန္ၾကားေရးမႉး ကိုဆလုိင္းလိင္းက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကို ကန္႔သတ္ခံရမႈ၊ ဘာသာေရးဖိႏွိပ္မႈ၊ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားတုိ႔၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ CHRO က “ျဖစ္တည္မႈကို ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း” အမည္ရ အစီရင္ခံစာတေစာင္ကုိ ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ဒီအစီရင္ခံစာကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္က စၿပီးျပင္ဆင္ခဲ့တာပါ။ အဓိက ဘာသာေရး ႏွိပ္ကြပ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တာ” ဟု ကိုဆလုိင္းလိင္းက ေျပာသည္။
၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ကတည္းက ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် အဖြဲ႔ခြဲမ်ားႏွင့္ အေသးစိပ္ ေလ့လာ စံုစမ္းမႈမ်ားလုပ္၍ အစီရင္ခံစာမ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ လူမ်ားစု ခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ားမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ားျပားၿပီး အစုိးရ အဆက္ဆက္က ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အလုိမတူဘဲ ဗုဒၶဘာသာ သြတ္သြင္းမႈမ်ားလည္း ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
“အစုိးရက ေတာင္တန္းသာသနာျပဳဆုိတဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားေအာင္ အစုိးရေငြေတြနဲ႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ အမ်ားႀကီးေဆာက္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ လူနည္းစုေတြကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ကန္႔သတ္ တားျမစ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္သလုိ တဖက္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာ ျပန္႔ပြားေအာင္လုပ္တယ္” ဟု ကိုဆလိုင္းလိင္းက ဆက္ေျပာသည္။
လူဦးေရ ၅ သိန္းေက်ာ္ ေနထုိင္သည့္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္း ခ်င္းလူမ်ိဳး ခရစ္ယာန္ ကိုးကြယ္သူမ်ားအား ႏိုင္ငံေတာ္ မူ၀ါဒ အေနျဖင့္ အစုိးရက ခရစ္ယာန္ဘာသာေရး ဘုရားေက်ာင္းႏွင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ကိုးကြယ္မႈ ပ်က္သုဥ္းရန္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ေဆာင္ေနမႈသည့္ ႀကီးမားသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ တခုျဖစ္ေၾကာင္း ဆယ္စုႏွစ္တခုၾကာ အခ်ိန္ယူ ေလ့လာတင္ျပထားသည္ဟု သိရသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း အစုိးရအာဏာပိုင္မ်ားက အတင္းအဓမၼ အလုပ္ေစခုိင္းမႈ၊ ညွဥ္းပန္းႏွွိပ္စက္မႈမ်ားေၾကာင္
ခ်င္းတုိင္းရင္းသူ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူတဦးျဖစ္သည့္ မခ်ယ္ရီဇာေဟာင္းကလည္း ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားသည္ က်ယ္ျပန္႔စြာရွိၿပီး ဦးေန၀င္း ေခတ္ကတည္းက ႏိုင္ငံေရးအဖြဲဲ႔အစည္းမ်ား၊ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အလြန္အားနည္းေၾကာင္း၊ လူထု၏ အခက္အခဲကို အစုိးရက ေျဖရွင္းမေပးမႈေၾကာင့္ အားမကိုးေတာ့ဘဲ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ဘုရားေက်ာင္းစသည္တုိ႔ကို အားကိုးလာျခင္းကို အစုိးရက မလုိလားျခင္းက ျပႆနာကို က်ယ္ ျပန္႔ေစခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ခ်င္းျပည္နယ္္မွာက ဆံုခ်က္က ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာ လူေတြက လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး စတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ျပႆနာ အေသးစိပ္ကို ဘုရားေက်ာင္းေတြကို ယူလာၾကတယ္။ ဒါေတြကို အစုိးရကသိေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းေတြကို ဖိအားေပးတယ္။ က်မ သိသေလာက္ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကိုလည္း ဖိအားေပးတာပဲ” ဟု သူက ဆုိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္လည္း ျပည္ေထာင္စုတြင္ စုေ၀းေနထုိင္ၾကသည့္ တုိင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း ေလးစားၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမျပဳရန္ သင္ၾကားမႈမ်ား မရွိေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ဆရာ၊ ဆရာမ တခ်ိဳ႕သည္ပင္ သံုးေနၾကေၾကာင္း မခ်ယ္ရီဇာေဟာင္းက ဆက္ေျပာသည္။
ခ်င္းလူအခြင့္အေရးအဖြဲ႔ အေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ အစုိးရကိုယ္တုိင္ က်င့္သံုးသည့္ မူ၀ါဒအတုိင္း ဘာသာေရးဖိႏွိပ္မႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ေနျခင္းက
၂၀၀၉ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ လူဦးေရ ၅၄ သန္းေက်ာ္ ရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ခရစ္ယာန္ ကိုးကြယ္သူ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာ အပါအ၀င္ တျခား ကိုးကြယ္သူ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနမွ ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ဆုိင္ရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဘာသာေရး လြတ္လပ္မႈ မရွိဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ပါ၀င္ေနဆဲျဖစ္သည္။
No comments :
Post a Comment