ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဆန္းစစ္ခ်က္

င္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈဟာ မၾကာခင္မွာ အာရွတုိက္က စီးပြားေရးအင္အား အေတာင့္တင္းဆုံး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိေတာင္ ေက်ာ္လြန္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္က ခန္႔မွန္းေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖိဳးမႈဟာ သိသိသာသာ ဆက္လက္ တုိးတက္သြားမယ့္ လကၡဏာေတြ ရွိေနတာကုိလည္း ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖဲြ႔ (IMF) တုိ႔က ေနာက္ဆုံး ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ အစီရင္ခံစာေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း တုိးတက္မႈ အရွိန္အဟုန္ေတြကုိ ထိန္းထားႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတာေတြကုိလည္း သတိေပးေနၾကတဲ့ အေၾကာင္းကုိေတာ့ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးက႑မွာ ကုိေအာင္လြင္ဦး ကတင္ျပထားပါတယ္။
အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသက ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲ တုိင္းျပည္ေတြရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ပ်မ္းမွ် ၇.၂% ရွိမယ္လုိ႔ အေစာပုိင္းမွာ ခန္႔မွန္းထားေပမဲ့ ဧၿပီလဆန္း ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ ၂၀၁၄ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈခန္႔မွန္းခ်က္ ေနာက္ဆက္တဲြ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ၇.၁% အျဖစ္နဲ႔ ေလွ်ာ့ခ်လုိက္ပါတယ္။ ကမာၻမွာ ဒုတိယ စီးပြားေရး အင္အားအႀကီးဆုံး ျဖစ္လာတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈပမာဏဟာလည္း ၇.၇% ခန္႔မွန္းခ်က္ကေန ၇.၆% ကုိ ေလွ်ာ့ခ် တြက္ခ်က္ခဲ့တာပါ။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသက ႏုိင္ငံေတြထဲမွာေတာ့ ျမန္မာနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံေတြအတြက္ ထူးထူးျခားျခား ခန္႔မွန္းခ်က္ အတက္အက်ေတြကုိလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြ ႀကံဳေနရတဲ့ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာေတာ့ မူလက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ထဲ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈပမာဏ ၄.၅% ရွိမယ္လုိ႔ တြက္ထားေပမဲ့ ၃% အထိ ေလွ်ာ့ခ်လုိက္သလုိ၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြက္ ၅% ခန္႔မွန္းခ်က္ကေန ၄.၅% ကုိ ေျပာင္းလဲေလွ်ာ့ခ်ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ခန္႔မွန္းခ်က္မွာေတာ့ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ မွာ ၆.၉% ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ေပမဲ့ ေနာက္ဆက္တဲြ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ၇.၈% အထိ တုိးျမႇင့္ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

Burma FDI share among ASEAN Countries 1995-2012

ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အရာရွိခ်ဳပ္ Bert Hofman ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တုိးတက္မႈႏႈန္းဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိေတာင္ ေက်ာ္တက္ သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ ထူးထူးျခားျခား အားေကာင္းေနပါတယ္။ ဒီႏွစ္အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ခန္႔မွန္းခ်က္ဟာ ဆုိရင္လည္း ေဒသတြင္းက ပ်မ္းမွ်တုိးတက္မႈႏႈန္း ထက္ေတာင္ မ်ားပါတယ္။ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ၇.၅% ႏႈန္း ရွိေနတာက ေဒသတြင္း ခန္႔မွန္းခ်က္ ပ်မ္းမွ် ၇.၂% ႏႈန္းထက္ ပုိမ်ားပါတယ္။ ေရွ႕ႏွစ္မွာဆုိရင္လည္း ၇.၈% အထိ ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားတာေၾကာင့္ ဒါဟာ အေတာ္ျမင့္မားတဲ့ ပမာဏပါ။ ေဒသတြင္းမွာ တုိးတက္မႈ က်ဆင္းတဲ့ အေျခအေနတခ်ဳိ႕နဲ႔ ႀကံဳေနရခ်ိန္မွာ ျမန္မာကေတာ့ တက္လာေနတာပါ။ ၇.၈% ဆုိတာဟာ က်ေနာ္သိသေလာက္ဆုိရင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထက္ေတာင္ ပုိမ်ားေနတာေၾကာင့္ ေရွ႕ႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိေတာင္ ေက်ာ္တက္မယ့္ အေျခအေနမ်ဳိးပါ။”

ျမန္မာႏုိင္ငံက ေပးစရာရွိေနတဲ့ ေႂကြးၿမီေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြက ေလ်ာ္ေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ အေႂကြးေပးရာမွာ စိတ္မခ်ရတဲ့ အေျခအေန အနည္းအက်ဥ္းေလာက္သာရွိတဲ့ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္ ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ IMF တုိ႔ကလည္း မၾကာေသးခင္ကပဲ သတ္မွတ္ လုိက္တာဟာလည္း အားသာခ်က္ တခုအျဖစ္နဲ႔ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ဖယ္ရွားေပးခဲ့ၾကတဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြထဲက ဥေရာပသမဂၢ (EU) ရဲ႕ မၾကာေသးခင္က အထူးကုန္သြယ္ခြင့္ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္နဲ႔ ျပန္လည္ လက္ခံလုိက္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ကုန္သြယ္မႈေတြ အားေကာင္းလာေစမယ့္ လကၡဏာတခုျဖစ္မယ္လုိ႔ တြက္ဆထားတာပါ။

ကမာၻ႔ဘဏ္အရာရွိ Bert Hofman

ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈေတြကုိ လတ္တေလာမွာ က်ားကန္ေပးေနတဲ့ က႑ေတြထဲက အဓိက တခုျဖစ္တဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်မႈမွာ သတိထား စရာေတြလုိ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတာကုိလည္း ကမာၻ႔ဘဏ္ အရာရွိ Hofman က သတိေပးပါတယ္။
“စိန္ေခၚမႈ ဆုိတာထက္ အႏာၱရာယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ႀကိဳၿပီးခန္႔မွန္းႏုိင္တဲ့ အနာဂတ္ကာလမွာ ျမန္မာ့ စီးပြားေရးမွာ အဓိက ေနရာယူထားတဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္းပါ။ ဓာတ္ေငြ႔ေစ်းႏႈန္းကုိ အတုိင္းအတာတခုအထိ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္က ဆုံးျဖတ္သတ္မွတ္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ေရရွည္အတြက္ ကန္ထ႐ုိက္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ သတ္မွတ္တာမ်ဳိးလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံတကာ ကုန္ေစ်းႏႈန္း ေစ်းကြက္ကေန သတ္မွတ္တာေတြလည္း ရွိေနတာေၾကာင့္ အင္မတန္မွ အတိမ္းအေစာင္း မခံႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီလုိ အတိမ္းအေစာင္း မခံႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးကုိ ထိန္းထားႏုိင္ဖုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈ အရွိန္အဟုန္ေတြ မပ်က္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဗဟုိဘဏ္က အရန္ေငြေၾကးေတြကုိ ပုိမုိ စုေဆာင္းထားႏုိင္ဖုိ႔၊ အစုိးရက စီးပြားေရးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒေတြကုိ ဆက္လက္ အာ႐ုံစုိက္ႏုိင္ဖုိ႔ေတြဟာ အဓိကစိန္ေခၚမႈေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ စီးပြားေရးခန္႔မွန္းခ်က္ အစီရင္ခံစာက သတိေပးထားတာပါ။ အထူးသျဖင့္ ေရွ႕ႏွစ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြ အသစ္ေတြ က်င္းပဖုိ႔ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အေျပာင္းအလဲေတြ ေပၚေပါက္လာတဲ့အခါ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈကုိ အားေပးတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မူ၀ါဒေတြကေန လမ္းေခ်ာ္မသြားဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔လည္း သတိေပးထားပါတယ္။

ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အရာရွိခ်ဳပ္ Hofman ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းေတြ  ေျပာင္းလဲလာရာမွာ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ တုိးတက္မႈေတြရေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလန္းေတြလည္း ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။  
“ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ စီးပြားေရးမွာ သာမက ႏုိင္ငံေရးမွာပါ အသြင္ကူးေျပာင္း လာခဲ့တာပါ။ ေရွ႕ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြကေတာ့ မေရမရာ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေကာင္း ဖန္တီးေပးႏုိင္တာေၾကာင့္ စိန္ေခၚမႈ တခုလည္း ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။ အစိုးရသစ္ အေနနဲ႔ ဘယ္လုိ အစီအစဥ္မ်ဳိးေတြနဲ႔ တက္လာမလဲ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပၾကတဲ့ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာ ေျပာင္းလဲႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလန္း၊ စီးပြားေရး ဆက္လက္ တုိးတက္လာေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အသစ္ေတြ လုပ္ႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလန္းေတြ ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ဒီလုိအခြင့္အလန္းမ်ဳိး ရွိေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာက္တက္မယ့္ အစုိးရရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ ဒီထက္ပုိၿပီး ေတာက္ေျပာင္ လာမလားဆုိတာကုိလည္း ေတြ႔လာရမွာပါ။”
 

ဧၿပီလထဲမွာပဲ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖဲြ႔ (IMF) ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဟာ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ မွာ ၇.၈% ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားတာပါ။ ျပန္လည္ နာလန္ထူလာတဲ့ ကမာၻ႔စီးပြားေရးကေတာ့ အရင္ထက္ ပုိၿပီး အားေကာင္း လာေနသလုိ၊ ဒီႏွစ္အတြက္ ပ်မ္းမွ်ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈႏႈန္းဟာလည္း ၃.၆% ရွိေနရာက၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ၃.၉% အထိ တုိးလာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ၀ါရွင္တန္အေျခစုိက္ IMF က ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း တုိးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ အေျခအေနေတြ ေႏွးေကြးေနသလုိ၊ တက္သစ္စႏုိင္ငံေတြမွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈေတြ အားနည္းႏုိင္တာေတြက စုိးရိမ္စရာေတြအျဖစ္ ရွိေနဆဲပဲလုိ႔လည္း သတိေပးခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈ ႀကီးထြားလာတာကလည္း ျပႆနာတခု ျဖစ္လာေနၿပီး စီးပြားေရး ျပန္လည္နာလန္ထူလာတဲ့ အေျခအေနေတြဟာလည္း မညီမမွ် ျဖစ္ေနတုန္းပဲလုိ႔ IMF ရဲ႕ ကမာၻ႔စီးပြားေရး ခန္႔မွန္းခ်က္ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပရင္းနဲ႔ပဲ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးက႑ကုိ ရပ္နားလုိက္ပါရေစ။

င္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈဟာ မၾကာခင္မွာ အာရွတုိက္က စီးပြားေရးအင္အား အေတာင့္တင္းဆုံး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိေတာင္ ေက်ာ္လြန္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္က ခန္႔မွန္းေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖိဳးမႈဟာ သိသိသာသာ ဆက္လက္ တုိးတက္သြားမယ့္ လကၡဏာေတြ ရွိေနတာကုိလည္း ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖဲြ႔ (IMF) တုိ႔က ေနာက္ဆုံး ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ အစီရင္ခံစာေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း တုိးတက္မႈ အရွိန္အဟုန္ေတြကုိ ထိန္းထားႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတာေတြကုိလည္း သတိေပးေနၾကတဲ့ အေၾကာင္းကုိေတာ့ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးက႑မွာ ကုိေအာင္လြင္ဦး ကတင္ျပထားပါတယ္။
အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသက ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲ တုိင္းျပည္ေတြရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ပ်မ္းမွ် ၇.၂% ရွိမယ္လုိ႔ အေစာပုိင္းမွာ ခန္႔မွန္းထားေပမဲ့ ဧၿပီလဆန္း ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ ၂၀၁၄ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈခန္႔မွန္းခ်က္ ေနာက္ဆက္တဲြ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ၇.၁% အျဖစ္နဲ႔ ေလွ်ာ့ခ်လုိက္ပါတယ္။ ကမာၻမွာ ဒုတိယ စီးပြားေရး အင္အားအႀကီးဆုံး ျဖစ္လာတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈပမာဏဟာလည္း ၇.၇% ခန္႔မွန္းခ်က္ကေန ၇.၆% ကုိ ေလွ်ာ့ခ် တြက္ခ်က္ခဲ့တာပါ။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသက ႏုိင္ငံေတြထဲမွာေတာ့ ျမန္မာနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံေတြအတြက္ ထူးထူးျခားျခား ခန္႔မွန္းခ်က္ အတက္အက်ေတြကုိလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြ ႀကံဳေနရတဲ့ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာေတာ့ မူလက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ထဲ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈပမာဏ ၄.၅% ရွိမယ္လုိ႔ တြက္ထားေပမဲ့ ၃% အထိ ေလွ်ာ့ခ်လုိက္သလုိ၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြက္ ၅% ခန္႔မွန္းခ်က္ကေန ၄.၅% ကုိ ေျပာင္းလဲေလွ်ာ့ခ်ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ခန္႔မွန္းခ်က္မွာေတာ့ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ မွာ ၆.၉% ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ေပမဲ့ ေနာက္ဆက္တဲြ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ၇.၈% အထိ တုိးျမႇင့္ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

Burma FDI share among ASEAN Countries 1995-2012

ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အရာရွိခ်ဳပ္ Bert Hofman ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တုိးတက္မႈႏႈန္းဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိေတာင္ ေက်ာ္တက္ သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ ထူးထူးျခားျခား အားေကာင္းေနပါတယ္။ ဒီႏွစ္အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ခန္႔မွန္းခ်က္ဟာ ဆုိရင္လည္း ေဒသတြင္းက ပ်မ္းမွ်တုိးတက္မႈႏႈန္း ထက္ေတာင္ မ်ားပါတယ္။ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ၇.၅% ႏႈန္း ရွိေနတာက ေဒသတြင္း ခန္႔မွန္းခ်က္ ပ်မ္းမွ် ၇.၂% ႏႈန္းထက္ ပုိမ်ားပါတယ္။ ေရွ႕ႏွစ္မွာဆုိရင္လည္း ၇.၈% အထိ ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားတာေၾကာင့္ ဒါဟာ အေတာ္ျမင့္မားတဲ့ ပမာဏပါ။ ေဒသတြင္းမွာ တုိးတက္မႈ က်ဆင္းတဲ့ အေျခအေနတခ်ဳိ႕နဲ႔ ႀကံဳေနရခ်ိန္မွာ ျမန္မာကေတာ့ တက္လာေနတာပါ။ ၇.၈% ဆုိတာဟာ က်ေနာ္သိသေလာက္ဆုိရင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထက္ေတာင္ ပုိမ်ားေနတာေၾကာင့္ ေရွ႕ႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိေတာင္ ေက်ာ္တက္မယ့္ အေျခအေနမ်ဳိးပါ။”

ျမန္မာႏုိင္ငံက ေပးစရာရွိေနတဲ့ ေႂကြးၿမီေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြက ေလ်ာ္ေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ အေႂကြးေပးရာမွာ စိတ္မခ်ရတဲ့ အေျခအေန အနည္းအက်ဥ္းေလာက္သာရွိတဲ့ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္ ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ IMF တုိ႔ကလည္း မၾကာေသးခင္ကပဲ သတ္မွတ္ လုိက္တာဟာလည္း အားသာခ်က္ တခုအျဖစ္နဲ႔ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ဖယ္ရွားေပးခဲ့ၾကတဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြထဲက ဥေရာပသမဂၢ (EU) ရဲ႕ မၾကာေသးခင္က အထူးကုန္သြယ္ခြင့္ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္နဲ႔ ျပန္လည္ လက္ခံလုိက္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ကုန္သြယ္မႈေတြ အားေကာင္းလာေစမယ့္ လကၡဏာတခုျဖစ္မယ္လုိ႔ တြက္ဆထားတာပါ။

ကမာၻ႔ဘဏ္အရာရွိ Bert Hofman

ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈေတြကုိ လတ္တေလာမွာ က်ားကန္ေပးေနတဲ့ က႑ေတြထဲက အဓိက တခုျဖစ္တဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်မႈမွာ သတိထား စရာေတြလုိ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတာကုိလည္း ကမာၻ႔ဘဏ္ အရာရွိ Hofman က သတိေပးပါတယ္။
“စိန္ေခၚမႈ ဆုိတာထက္ အႏာၱရာယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ႀကိဳၿပီးခန္႔မွန္းႏုိင္တဲ့ အနာဂတ္ကာလမွာ ျမန္မာ့ စီးပြားေရးမွာ အဓိက ေနရာယူထားတဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္းပါ။ ဓာတ္ေငြ႔ေစ်းႏႈန္းကုိ အတုိင္းအတာတခုအထိ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္က ဆုံးျဖတ္သတ္မွတ္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ေရရွည္အတြက္ ကန္ထ႐ုိက္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ သတ္မွတ္တာမ်ဳိးလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံတကာ ကုန္ေစ်းႏႈန္း ေစ်းကြက္ကေန သတ္မွတ္တာေတြလည္း ရွိေနတာေၾကာင့္ အင္မတန္မွ အတိမ္းအေစာင္း မခံႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီလုိ အတိမ္းအေစာင္း မခံႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးကုိ ထိန္းထားႏုိင္ဖုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈ အရွိန္အဟုန္ေတြ မပ်က္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဗဟုိဘဏ္က အရန္ေငြေၾကးေတြကုိ ပုိမုိ စုေဆာင္းထားႏုိင္ဖုိ႔၊ အစုိးရက စီးပြားေရးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒေတြကုိ ဆက္လက္ အာ႐ုံစုိက္ႏုိင္ဖုိ႔ေတြဟာ အဓိကစိန္ေခၚမႈေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ စီးပြားေရးခန္႔မွန္းခ်က္ အစီရင္ခံစာက သတိေပးထားတာပါ။ အထူးသျဖင့္ ေရွ႕ႏွစ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြ အသစ္ေတြ က်င္းပဖုိ႔ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အေျပာင္းအလဲေတြ ေပၚေပါက္လာတဲ့အခါ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈကုိ အားေပးတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မူ၀ါဒေတြကေန လမ္းေခ်ာ္မသြားဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔လည္း သတိေပးထားပါတယ္။

ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အရာရွိခ်ဳပ္ Hofman ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းေတြ  ေျပာင္းလဲလာရာမွာ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ တုိးတက္မႈေတြရေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလန္းေတြလည္း ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။  
“ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ စီးပြားေရးမွာ သာမက ႏုိင္ငံေရးမွာပါ အသြင္ကူးေျပာင္း လာခဲ့တာပါ။ ေရွ႕ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြကေတာ့ မေရမရာ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေကာင္း ဖန္တီးေပးႏုိင္တာေၾကာင့္ စိန္ေခၚမႈ တခုလည္း ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။ အစိုးရသစ္ အေနနဲ႔ ဘယ္လုိ အစီအစဥ္မ်ဳိးေတြနဲ႔ တက္လာမလဲ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပၾကတဲ့ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာ ေျပာင္းလဲႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလန္း၊ စီးပြားေရး ဆက္လက္ တုိးတက္လာေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အသစ္ေတြ လုပ္ႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလန္းေတြ ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ဒီလုိအခြင့္အလန္းမ်ဳိး ရွိေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာက္တက္မယ့္ အစုိးရရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ ဒီထက္ပုိၿပီး ေတာက္ေျပာင္ လာမလားဆုိတာကုိလည္း ေတြ႔လာရမွာပါ။”
 

ဧၿပီလထဲမွာပဲ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖဲြ႔ (IMF) ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဟာ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ မွာ ၇.၈% ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားတာပါ။ ျပန္လည္ နာလန္ထူလာတဲ့ ကမာၻ႔စီးပြားေရးကေတာ့ အရင္ထက္ ပုိၿပီး အားေကာင္း လာေနသလုိ၊ ဒီႏွစ္အတြက္ ပ်မ္းမွ်ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈႏႈန္းဟာလည္း ၃.၆% ရွိေနရာက၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ၃.၉% အထိ တုိးလာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ၀ါရွင္တန္အေျခစုိက္ IMF က ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း တုိးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ အေျခအေနေတြ ေႏွးေကြးေနသလုိ၊ တက္သစ္စႏုိင္ငံေတြမွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈေတြ အားနည္းႏုိင္တာေတြက စုိးရိမ္စရာေတြအျဖစ္ ရွိေနဆဲပဲလုိ႔လည္း သတိေပးခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈ ႀကီးထြားလာတာကလည္း ျပႆနာတခု ျဖစ္လာေနၿပီး စီးပြားေရး ျပန္လည္နာလန္ထူလာတဲ့ အေျခအေနေတြဟာလည္း မညီမမွ် ျဖစ္ေနတုန္းပဲလုိ႔ IMF ရဲ႕ ကမာၻ႔စီးပြားေရး ခန္႔မွန္းခ်က္ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပရင္းနဲ႔ပဲ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးက႑ကုိ ရပ္နားလုိက္ပါရေစ။