လြန္ခဲ့သည့္ မတ္လမွစ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ တရားစြဲဆိုခံ ထားရသူ
၂၇ ဦးကို ရံုးတင္ စစ္ေဆးလ်က္ရွိရာ စီရင္ခ်က္ခ်ရန္ ေနာက္ထပ္ တလေက်ာ္ ၾကာႏိုင္ဘြယ္ရွိေၾကာင္း အမႈရင္ဆိုင္
ေနရသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ ေရွ႕ေနမ်ားက သံုးသပ္ ေျပာဆိုၾကသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ အေရးယူခံထားရသူမ်ားထဲတြင္ မေဒးကၽြန္း CNPC ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ၁၀ ဦး ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား မစိစစ္ဘဲ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အိမ္ရာ ေဆာက္ေပးျခင္းအား ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ၁၇ ဦးတို႔ ပါဝင္သည္။
“လက္ရွိသြားေနတဲ့ တရားစီရင္ေရး အေနအထားအရဆိုရင္ လာမယ့္ ၾသဂုတ္လေလာက္မွ စီရင္ခ်က္ ခ်ႏိုင္မယ္
ထင္တယ္။ ပုဒ္မ ၁၈ အမႈေတြမွာ လိုျပသက္ေသအမ်ားစုဟာ ႏိုင္ငံ့ ဝန္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေနလို႔ သူတို႔ေတြရဲ့ တာဝန္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ေနရင္ ရံုးခ်ိန္းေတြ ပ်က္ေနတတ္လို႔ပါပဲ” ဟု ဧၿပီလ ၁၈ ရက္ေန႔က မေဒးကၽြန္း ဆႏၵျပမႈျဖင့္ အေရးယူခံထားရသူ ၁၀ ဦးအတြက္ အမႈလိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးထိန္လင္း က ဆိုသည္။
၎ ၁၀ ဦးကို မေဒးကၽြန္းရဲစခန္းက ပုဒ္မ ၁၈ အရ အမႈဖြင့္၍ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆို ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ကနဦးစြဲဆိုစဥ္က လိုျပသက္ေသ ၁၅ ဦးထိတင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ မေဒးကၽြန္း သားမ်ားႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴရပ္မိရပ္ဖ လိုျပသက္ေသ ၁၀ ဦးကို သက္ေသအျဖစ္မွ ဖယ္ရွားပစ္ ခဲ့သည္ဟု ဦးထိန္လင္းက ဆိုသည္။
တရားစြဲဆိုခံထားရသူမ်ားမွာ ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖ်က္၍ ရံုးခ်ိန္းမွန္မွန္ တက္ေနခဲ့ေသာ္လည္း လိုျပသက္ေသမ်ားမွာ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ မေရာက္ႏိုင္ၾကသျဖင့္ ေႏွာင့္ေႏွးရမႈကို အမႈသည္မ်ားက စိတ္ပ်က္ေနသည္ဟုဆိုသည္။
အလားတူ စစ္ေတြ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေတာင္ကုတ္၊ သံတြဲၿမိဳ႕မ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအား ႏိုင္ငံသား စီစစ္မႈမရွိဘဲ အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေပးမည့္ အစိုးရ၏ အစီအစဥ္အေပၚ ကန္႔ကြက္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပုဒ္မ ၁၈ အရ တရားစြဲဆို ခံထားရသူ ၁၉ ဦး၏ အမႈမ်ားမွာလည္း လာမည့္ၾသဂုတ္လတြင္မွ စီရင္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ဘြယ္ ရွိေၾကာင္း ရခိုင္လူမႈကြန္ယက္က ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၾကသည္။
“စစ္ေတြမွာေတာ့ ခုထိစြဲခ်က္ မတင္ႏိုင္ေသးဘူး။ ရေသ့ေတာင္နဲ႔ ေက်ာက္ေတာ္မွာေတာ့ ေရွ႕လ စြဲခ်က္တင္ မယ္လို႔ သိရတယ္။ ရခိုင္မွာရွိတဲ့ က်မတို႔လို ပုဒ္မ ၁၈ နဲ႔ အစြဲခံထားတဲ့ အမႈ အားလံုး ၾသဂုတ္လေလာက္မွ ၿပီးျပတ္ႏိုင္မယ္
ထင္တယ္။ တရားရံုးဖက္ကလည္း ဘာမွ တိတိက်က် ေျပာမထားေပမယ့္ အမႈသြားေနတဲ့ ႏႈန္းထားအရပဲ ခန္႔မွန္းလို႔ရတယ္” ဟု စစ္ေတြလူမႈကြန္ယက္မွ ေဒၚညိဳေအး က ဆိုသည္။
မတ္လအတြင္းက ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ စစ္ေတြမွ ႏွစ္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္မွ ေလးဦး၊ ေတာင္ကုတ္မွ သံုးဦး၊ သံတြဲမွ ေျခာက္ဦးႏွင့္ ရေသ့ေတာင္မွ ႏွစ္ဦးတို႔အား သက္ဆိုင္ရာမွ တရားစြဲဆိုထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“သံတြဲတရားရံုးကေတာ့ သူတို႔ ေျခာက္ဦးကို စြဲခ်က္တင္ထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ စြပ္စြဲခံရသူေတြ ဖက္ကထုေခ်ဖို႔
ေလွ်ာက္ထားတဲ့ အဆင့္ကိုပဲ ေရာက္ေသးတယ္။ တရားရံုးလုပ္ထံုးအရ သက္ေသအားလံုးကို ျပန္စစ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ၾသဂုတ္လအထိ ၾကာမယ္လို႔ ေျပာတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ပုဒ္မ ၁၈ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိဟု ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ မွ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးထိန္လင္း က ေဝဖန္လိုက္သည္။
“က်ေနာ္ ကိုင္ထားတဲ့ မေဒးကၽြန္းအမႈနဲ႔ဆက္စပ္လို႔ ကုန္ခဲ့တဲ့ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔က ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးမွာ ဒီအမႈကို ရပ္ဆိုင္းေပးပါ။ ဒီကိစၥဟာ ဥပေဒျပႆနာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၃ အရ ဖြဲ႔စည္းပံုခံုရံုးရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူမယ္လို႔ တရားရံုးမွာ ေလွ်ာက္ခဲ့တယ္။ ဒါကို တရားရံုးက ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“က်ေနာ္ အဓိက ေလွ်ာက္လဲတာက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၅၄ မွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆို၊ စုေဝး၊ စီတန္း
လွည့္လည္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ မွာက်ေတာ့ ခြင့္ျပဳခ်က္မပါဘဲ ဆႏၵျပရင္ ဖမ္းဆီး၊ တရားစြဲဆို၊ အေရးယူမယ္လို႔ ဆိုထားျပန္တယ္။ ဒီ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္
ႏွစ္ရပ္ဟာ မရွင္းမလင္း ျဖစ္ေနလို႔ ခံုရံုးအဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူဖို႔ ေလွ်ာက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္တယ္” ဟု ဦးထိန္လင္း က ရွင္းျပသည္။
ရခိုင္အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း အဆိုပါ ပုဒ္မ ၁၈ မွာ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးစီးပြားအား နစ္နာေစၿပီး၊
ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားကို ထိပါးေစေၾကာင္း ေဝဖန္ၾကသည္။
“ဥပေဒပါ ဒီျပ႒ာန္းခ်က္ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔လည္း ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာ
ေရာက္ေနသလို ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔လည္း ဖီလာျဖစ္ေနတယ္။ လႊတ္ေတာ္ အေနနဲ႔ဒါကို ျပင္ဆင္သင့္ ပါတယ္” ဟု ေတာင္ကုတ္လူမႈကြန္ယက္မွ ဦးစိုးဝင္း က ဆိုသည္။
ထို႔အတူ ေက်ာက္ျဖဴ မေဒးကၽြန္း ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးထြန္းၾကည္ ကလည္း ျပည္သူလူထု လြတ္လပ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ ဥပေဒဟု သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
၂၇ ဦးကို ရံုးတင္ စစ္ေဆးလ်က္ရွိရာ စီရင္ခ်က္ခ်ရန္ ေနာက္ထပ္ တလေက်ာ္ ၾကာႏိုင္ဘြယ္ရွိေၾကာင္း အမႈရင္ဆိုင္
ေနရသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ ေရွ႕ေနမ်ားက သံုးသပ္ ေျပာဆိုၾကသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ အေရးယူခံထားရသူမ်ားထဲတြင္ မေဒးကၽြန္း CNPC ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ၁၀ ဦး ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား မစိစစ္ဘဲ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အိမ္ရာ ေဆာက္ေပးျခင္းအား ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ၁၇ ဦးတို႔ ပါဝင္သည္။
“လက္ရွိသြားေနတဲ့ တရားစီရင္ေရး အေနအထားအရဆိုရင္ လာမယ့္ ၾသဂုတ္လေလာက္မွ စီရင္ခ်က္ ခ်ႏိုင္မယ္
ထင္တယ္။ ပုဒ္မ ၁၈ အမႈေတြမွာ လိုျပသက္ေသအမ်ားစုဟာ ႏိုင္ငံ့ ဝန္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေနလို႔ သူတို႔ေတြရဲ့ တာဝန္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ေနရင္ ရံုးခ်ိန္းေတြ ပ်က္ေနတတ္လို႔ပါပဲ” ဟု ဧၿပီလ ၁၈ ရက္ေန႔က မေဒးကၽြန္း ဆႏၵျပမႈျဖင့္ အေရးယူခံထားရသူ ၁၀ ဦးအတြက္ အမႈလိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးထိန္လင္း က ဆိုသည္။
၎ ၁၀ ဦးကို မေဒးကၽြန္းရဲစခန္းက ပုဒ္မ ၁၈ အရ အမႈဖြင့္၍ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆို ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ကနဦးစြဲဆိုစဥ္က လိုျပသက္ေသ ၁၅ ဦးထိတင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ မေဒးကၽြန္း သားမ်ားႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴရပ္မိရပ္ဖ လိုျပသက္ေသ ၁၀ ဦးကို သက္ေသအျဖစ္မွ ဖယ္ရွားပစ္ ခဲ့သည္ဟု ဦးထိန္လင္းက ဆိုသည္။
တရားစြဲဆိုခံထားရသူမ်ားမွာ ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖ်က္၍ ရံုးခ်ိန္းမွန္မွန္ တက္ေနခဲ့ေသာ္လည္း လိုျပသက္ေသမ်ားမွာ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ မေရာက္ႏိုင္ၾကသျဖင့္ ေႏွာင့္ေႏွးရမႈကို အမႈသည္မ်ားက စိတ္ပ်က္ေနသည္ဟုဆိုသည္။
အလားတူ စစ္ေတြ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေတာင္ကုတ္၊ သံတြဲၿမိဳ႕မ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအား ႏိုင္ငံသား စီစစ္မႈမရွိဘဲ အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေပးမည့္ အစိုးရ၏ အစီအစဥ္အေပၚ ကန္႔ကြက္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပုဒ္မ ၁၈ အရ တရားစြဲဆို ခံထားရသူ ၁၉ ဦး၏ အမႈမ်ားမွာလည္း လာမည့္ၾသဂုတ္လတြင္မွ စီရင္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ဘြယ္ ရွိေၾကာင္း ရခိုင္လူမႈကြန္ယက္က ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၾကသည္။
“စစ္ေတြမွာေတာ့ ခုထိစြဲခ်က္ မတင္ႏိုင္ေသးဘူး။ ရေသ့ေတာင္နဲ႔ ေက်ာက္ေတာ္မွာေတာ့ ေရွ႕လ စြဲခ်က္တင္ မယ္လို႔ သိရတယ္။ ရခိုင္မွာရွိတဲ့ က်မတို႔လို ပုဒ္မ ၁၈ နဲ႔ အစြဲခံထားတဲ့ အမႈ အားလံုး ၾသဂုတ္လေလာက္မွ ၿပီးျပတ္ႏိုင္မယ္
ထင္တယ္။ တရားရံုးဖက္ကလည္း ဘာမွ တိတိက်က် ေျပာမထားေပမယ့္ အမႈသြားေနတဲ့ ႏႈန္းထားအရပဲ ခန္႔မွန္းလို႔ရတယ္” ဟု စစ္ေတြလူမႈကြန္ယက္မွ ေဒၚညိဳေအး က ဆိုသည္။
မတ္လအတြင္းက ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ စစ္ေတြမွ ႏွစ္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္မွ ေလးဦး၊ ေတာင္ကုတ္မွ သံုးဦး၊ သံတြဲမွ ေျခာက္ဦးႏွင့္ ရေသ့ေတာင္မွ ႏွစ္ဦးတို႔အား သက္ဆိုင္ရာမွ တရားစြဲဆိုထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“သံတြဲတရားရံုးကေတာ့ သူတို႔ ေျခာက္ဦးကို စြဲခ်က္တင္ထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ စြပ္စြဲခံရသူေတြ ဖက္ကထုေခ်ဖို႔
ေလွ်ာက္ထားတဲ့ အဆင့္ကိုပဲ ေရာက္ေသးတယ္။ တရားရံုးလုပ္ထံုးအရ သက္ေသအားလံုးကို ျပန္စစ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ၾသဂုတ္လအထိ ၾကာမယ္လို႔ ေျပာတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ပုဒ္မ ၁၈ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိဟု ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ မွ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးထိန္လင္း က ေဝဖန္လိုက္သည္။
“က်ေနာ္ ကိုင္ထားတဲ့ မေဒးကၽြန္းအမႈနဲ႔ဆက္စပ္လို႔ ကုန္ခဲ့တဲ့ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔က ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးမွာ ဒီအမႈကို ရပ္ဆိုင္းေပးပါ။ ဒီကိစၥဟာ ဥပေဒျပႆနာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၃ အရ ဖြဲ႔စည္းပံုခံုရံုးရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူမယ္လို႔ တရားရံုးမွာ ေလွ်ာက္ခဲ့တယ္။ ဒါကို တရားရံုးက ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“က်ေနာ္ အဓိက ေလွ်ာက္လဲတာက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၅၄ မွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆို၊ စုေဝး၊ စီတန္း
လွည့္လည္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ မွာက်ေတာ့ ခြင့္ျပဳခ်က္မပါဘဲ ဆႏၵျပရင္ ဖမ္းဆီး၊ တရားစြဲဆို၊ အေရးယူမယ္လို႔ ဆိုထားျပန္တယ္။ ဒီ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္
ႏွစ္ရပ္ဟာ မရွင္းမလင္း ျဖစ္ေနလို႔ ခံုရံုးအဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူဖို႔ ေလွ်ာက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္တယ္” ဟု ဦးထိန္လင္း က ရွင္းျပသည္။
ရခိုင္အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း အဆိုပါ ပုဒ္မ ၁၈ မွာ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးစီးပြားအား နစ္နာေစၿပီး၊
ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားကို ထိပါးေစေၾကာင္း ေဝဖန္ၾကသည္။
“ဥပေဒပါ ဒီျပ႒ာန္းခ်က္ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔လည္း ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာ
ေရာက္ေနသလို ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔လည္း ဖီလာျဖစ္ေနတယ္။ လႊတ္ေတာ္ အေနနဲ႔ဒါကို ျပင္ဆင္သင့္ ပါတယ္” ဟု ေတာင္ကုတ္လူမႈကြန္ယက္မွ ဦးစိုးဝင္း က ဆိုသည္။
ထို႔အတူ ေက်ာက္ျဖဴ မေဒးကၽြန္း ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးထြန္းၾကည္ ကလည္း ျပည္သူလူထု လြတ္လပ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ ဥပေဒဟု သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ မတ္လမွစ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ တရားစြဲဆိုခံ ထားရသူ
၂၇ ဦးကို ရံုးတင္ စစ္ေဆးလ်က္ရွိရာ စီရင္ခ်က္ခ်ရန္ ေနာက္ထပ္ တလေက်ာ္ ၾကာႏိုင္ဘြယ္ရွိေၾကာင္း အမႈရင္ဆိုင္
ေနရသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ ေရွ႕ေနမ်ားက သံုးသပ္ ေျပာဆိုၾကသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ အေရးယူခံထားရသူမ်ားထဲတြင္ မေဒးကၽြန္း CNPC ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ၁၀ ဦး ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား မစိစစ္ဘဲ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အိမ္ရာ ေဆာက္ေပးျခင္းအား ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ၁၇ ဦးတို႔ ပါဝင္သည္။
“လက္ရွိသြားေနတဲ့ တရားစီရင္ေရး အေနအထားအရဆိုရင္ လာမယ့္ ၾသဂုတ္လေလာက္မွ စီရင္ခ်က္ ခ်ႏိုင္မယ္
ထင္တယ္။ ပုဒ္မ ၁၈ အမႈေတြမွာ လိုျပသက္ေသအမ်ားစုဟာ ႏိုင္ငံ့ ဝန္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေနလို႔ သူတို႔ေတြရဲ့ တာဝန္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ေနရင္ ရံုးခ်ိန္းေတြ ပ်က္ေနတတ္လို႔ပါပဲ” ဟု ဧၿပီလ ၁၈ ရက္ေန႔က မေဒးကၽြန္း ဆႏၵျပမႈျဖင့္ အေရးယူခံထားရသူ ၁၀ ဦးအတြက္ အမႈလိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးထိန္လင္း က ဆိုသည္။
၎ ၁၀ ဦးကို မေဒးကၽြန္းရဲစခန္းက ပုဒ္မ ၁၈ အရ အမႈဖြင့္၍ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆို ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ကနဦးစြဲဆိုစဥ္က လိုျပသက္ေသ ၁၅ ဦးထိတင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ မေဒးကၽြန္း သားမ်ားႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴရပ္မိရပ္ဖ လိုျပသက္ေသ ၁၀ ဦးကို သက္ေသအျဖစ္မွ ဖယ္ရွားပစ္ ခဲ့သည္ဟု ဦးထိန္လင္းက ဆိုသည္။
တရားစြဲဆိုခံထားရသူမ်ားမွာ ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖ်က္၍ ရံုးခ်ိန္းမွန္မွန္ တက္ေနခဲ့ေသာ္လည္း လိုျပသက္ေသမ်ားမွာ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ မေရာက္ႏိုင္ၾကသျဖင့္ ေႏွာင့္ေႏွးရမႈကို အမႈသည္မ်ားက စိတ္ပ်က္ေနသည္ဟုဆိုသည္။
အလားတူ စစ္ေတြ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေတာင္ကုတ္၊ သံတြဲၿမိဳ႕မ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအား ႏိုင္ငံသား စီစစ္မႈမရွိဘဲ အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေပးမည့္ အစိုးရ၏ အစီအစဥ္အေပၚ ကန္႔ကြက္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပုဒ္မ ၁၈ အရ တရားစြဲဆို ခံထားရသူ ၁၉ ဦး၏ အမႈမ်ားမွာလည္း လာမည့္ၾသဂုတ္လတြင္မွ စီရင္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ဘြယ္ ရွိေၾကာင္း ရခိုင္လူမႈကြန္ယက္က ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၾကသည္။
“စစ္ေတြမွာေတာ့ ခုထိစြဲခ်က္ မတင္ႏိုင္ေသးဘူး။ ရေသ့ေတာင္နဲ႔ ေက်ာက္ေတာ္မွာေတာ့ ေရွ႕လ စြဲခ်က္တင္ မယ္လို႔ သိရတယ္။ ရခိုင္မွာရွိတဲ့ က်မတို႔လို ပုဒ္မ ၁၈ နဲ႔ အစြဲခံထားတဲ့ အမႈ အားလံုး ၾသဂုတ္လေလာက္မွ ၿပီးျပတ္ႏိုင္မယ္
ထင္တယ္။ တရားရံုးဖက္ကလည္း ဘာမွ တိတိက်က် ေျပာမထားေပမယ့္ အမႈသြားေနတဲ့ ႏႈန္းထားအရပဲ ခန္႔မွန္းလို႔ရတယ္” ဟု စစ္ေတြလူမႈကြန္ယက္မွ ေဒၚညိဳေအး က ဆိုသည္။
မတ္လအတြင္းက ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ စစ္ေတြမွ ႏွစ္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္မွ ေလးဦး၊ ေတာင္ကုတ္မွ သံုးဦး၊ သံတြဲမွ ေျခာက္ဦးႏွင့္ ရေသ့ေတာင္မွ ႏွစ္ဦးတို႔အား သက္ဆိုင္ရာမွ တရားစြဲဆိုထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“သံတြဲတရားရံုးကေတာ့ သူတို႔ ေျခာက္ဦးကို စြဲခ်က္တင္ထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ စြပ္စြဲခံရသူေတြ ဖက္ကထုေခ်ဖို႔
ေလွ်ာက္ထားတဲ့ အဆင့္ကိုပဲ ေရာက္ေသးတယ္။ တရားရံုးလုပ္ထံုးအရ သက္ေသအားလံုးကို ျပန္စစ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ၾသဂုတ္လအထိ ၾကာမယ္လို႔ ေျပာတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ပုဒ္မ ၁၈ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိဟု ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ မွ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးထိန္လင္း က ေဝဖန္လိုက္သည္။
“က်ေနာ္ ကိုင္ထားတဲ့ မေဒးကၽြန္းအမႈနဲ႔ဆက္စပ္လို႔ ကုန္ခဲ့တဲ့ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔က ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးမွာ ဒီအမႈကို ရပ္ဆိုင္းေပးပါ။ ဒီကိစၥဟာ ဥပေဒျပႆနာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၃ အရ ဖြဲ႔စည္းပံုခံုရံုးရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူမယ္လို႔ တရားရံုးမွာ ေလွ်ာက္ခဲ့တယ္။ ဒါကို တရားရံုးက ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“က်ေနာ္ အဓိက ေလွ်ာက္လဲတာက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၅၄ မွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆို၊ စုေဝး၊ စီတန္း
လွည့္လည္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ မွာက်ေတာ့ ခြင့္ျပဳခ်က္မပါဘဲ ဆႏၵျပရင္ ဖမ္းဆီး၊ တရားစြဲဆို၊ အေရးယူမယ္လို႔ ဆိုထားျပန္တယ္။ ဒီ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္
ႏွစ္ရပ္ဟာ မရွင္းမလင္း ျဖစ္ေနလို႔ ခံုရံုးအဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူဖို႔ ေလွ်ာက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္တယ္” ဟု ဦးထိန္လင္း က ရွင္းျပသည္။
ရခိုင္အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း အဆိုပါ ပုဒ္မ ၁၈ မွာ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးစီးပြားအား နစ္နာေစၿပီး၊
ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားကို ထိပါးေစေၾကာင္း ေဝဖန္ၾကသည္။
“ဥပေဒပါ ဒီျပ႒ာန္းခ်က္ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔လည္း ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာ
ေရာက္ေနသလို ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔လည္း ဖီလာျဖစ္ေနတယ္။ လႊတ္ေတာ္ အေနနဲ႔ဒါကို ျပင္ဆင္သင့္ ပါတယ္” ဟု ေတာင္ကုတ္လူမႈကြန္ယက္မွ ဦးစိုးဝင္း က ဆိုသည္။
ထို႔အတူ ေက်ာက္ျဖဴ မေဒးကၽြန္း ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးထြန္းၾကည္ ကလည္း ျပည္သူလူထု လြတ္လပ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ ဥပေဒဟု သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
၂၇ ဦးကို ရံုးတင္ စစ္ေဆးလ်က္ရွိရာ စီရင္ခ်က္ခ်ရန္ ေနာက္ထပ္ တလေက်ာ္ ၾကာႏိုင္ဘြယ္ရွိေၾကာင္း အမႈရင္ဆိုင္
ေနရသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ ေရွ႕ေနမ်ားက သံုးသပ္ ေျပာဆိုၾကသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ အေရးယူခံထားရသူမ်ားထဲတြင္ မေဒးကၽြန္း CNPC ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ၁၀ ဦး ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား မစိစစ္ဘဲ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အိမ္ရာ ေဆာက္ေပးျခင္းအား ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ၁၇ ဦးတို႔ ပါဝင္သည္။
“လက္ရွိသြားေနတဲ့ တရားစီရင္ေရး အေနအထားအရဆိုရင္ လာမယ့္ ၾသဂုတ္လေလာက္မွ စီရင္ခ်က္ ခ်ႏိုင္မယ္
ထင္တယ္။ ပုဒ္မ ၁၈ အမႈေတြမွာ လိုျပသက္ေသအမ်ားစုဟာ ႏိုင္ငံ့ ဝန္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေနလို႔ သူတို႔ေတြရဲ့ တာဝန္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ေနရင္ ရံုးခ်ိန္းေတြ ပ်က္ေနတတ္လို႔ပါပဲ” ဟု ဧၿပီလ ၁၈ ရက္ေန႔က မေဒးကၽြန္း ဆႏၵျပမႈျဖင့္ အေရးယူခံထားရသူ ၁၀ ဦးအတြက္ အမႈလိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးထိန္လင္း က ဆိုသည္။
၎ ၁၀ ဦးကို မေဒးကၽြန္းရဲစခန္းက ပုဒ္မ ၁၈ အရ အမႈဖြင့္၍ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆို ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ကနဦးစြဲဆိုစဥ္က လိုျပသက္ေသ ၁၅ ဦးထိတင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ မေဒးကၽြန္း သားမ်ားႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴရပ္မိရပ္ဖ လိုျပသက္ေသ ၁၀ ဦးကို သက္ေသအျဖစ္မွ ဖယ္ရွားပစ္ ခဲ့သည္ဟု ဦးထိန္လင္းက ဆိုသည္။
တရားစြဲဆိုခံထားရသူမ်ားမွာ ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖ်က္၍ ရံုးခ်ိန္းမွန္မွန္ တက္ေနခဲ့ေသာ္လည္း လိုျပသက္ေသမ်ားမွာ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ မေရာက္ႏိုင္ၾကသျဖင့္ ေႏွာင့္ေႏွးရမႈကို အမႈသည္မ်ားက စိတ္ပ်က္ေနသည္ဟုဆိုသည္။
အလားတူ စစ္ေတြ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေတာင္ကုတ္၊ သံတြဲၿမိဳ႕မ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအား ႏိုင္ငံသား စီစစ္မႈမရွိဘဲ အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေပးမည့္ အစိုးရ၏ အစီအစဥ္အေပၚ ကန္႔ကြက္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပုဒ္မ ၁၈ အရ တရားစြဲဆို ခံထားရသူ ၁၉ ဦး၏ အမႈမ်ားမွာလည္း လာမည့္ၾသဂုတ္လတြင္မွ စီရင္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ဘြယ္ ရွိေၾကာင္း ရခိုင္လူမႈကြန္ယက္က ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၾကသည္။
“စစ္ေတြမွာေတာ့ ခုထိစြဲခ်က္ မတင္ႏိုင္ေသးဘူး။ ရေသ့ေတာင္နဲ႔ ေက်ာက္ေတာ္မွာေတာ့ ေရွ႕လ စြဲခ်က္တင္ မယ္လို႔ သိရတယ္။ ရခိုင္မွာရွိတဲ့ က်မတို႔လို ပုဒ္မ ၁၈ နဲ႔ အစြဲခံထားတဲ့ အမႈ အားလံုး ၾသဂုတ္လေလာက္မွ ၿပီးျပတ္ႏိုင္မယ္
ထင္တယ္။ တရားရံုးဖက္ကလည္း ဘာမွ တိတိက်က် ေျပာမထားေပမယ့္ အမႈသြားေနတဲ့ ႏႈန္းထားအရပဲ ခန္႔မွန္းလို႔ရတယ္” ဟု စစ္ေတြလူမႈကြန္ယက္မွ ေဒၚညိဳေအး က ဆိုသည္။
မတ္လအတြင္းက ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ စစ္ေတြမွ ႏွစ္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္မွ ေလးဦး၊ ေတာင္ကုတ္မွ သံုးဦး၊ သံတြဲမွ ေျခာက္ဦးႏွင့္ ရေသ့ေတာင္မွ ႏွစ္ဦးတို႔အား သက္ဆိုင္ရာမွ တရားစြဲဆိုထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“သံတြဲတရားရံုးကေတာ့ သူတို႔ ေျခာက္ဦးကို စြဲခ်က္တင္ထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ စြပ္စြဲခံရသူေတြ ဖက္ကထုေခ်ဖို႔
ေလွ်ာက္ထားတဲ့ အဆင့္ကိုပဲ ေရာက္ေသးတယ္။ တရားရံုးလုပ္ထံုးအရ သက္ေသအားလံုးကို ျပန္စစ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ၾသဂုတ္လအထိ ၾကာမယ္လို႔ ေျပာတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ပုဒ္မ ၁၈ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိဟု ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ မွ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးထိန္လင္း က ေဝဖန္လိုက္သည္။
“က်ေနာ္ ကိုင္ထားတဲ့ မေဒးကၽြန္းအမႈနဲ႔ဆက္စပ္လို႔ ကုန္ခဲ့တဲ့ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔က ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးမွာ ဒီအမႈကို ရပ္ဆိုင္းေပးပါ။ ဒီကိစၥဟာ ဥပေဒျပႆနာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၃ အရ ဖြဲ႔စည္းပံုခံုရံုးရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူမယ္လို႔ တရားရံုးမွာ ေလွ်ာက္ခဲ့တယ္။ ဒါကို တရားရံုးက ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“က်ေနာ္ အဓိက ေလွ်ာက္လဲတာက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၅၄ မွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆို၊ စုေဝး၊ စီတန္း
လွည့္လည္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ မွာက်ေတာ့ ခြင့္ျပဳခ်က္မပါဘဲ ဆႏၵျပရင္ ဖမ္းဆီး၊ တရားစြဲဆို၊ အေရးယူမယ္လို႔ ဆိုထားျပန္တယ္။ ဒီ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္
ႏွစ္ရပ္ဟာ မရွင္းမလင္း ျဖစ္ေနလို႔ ခံုရံုးအဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူဖို႔ ေလွ်ာက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္တယ္” ဟု ဦးထိန္လင္း က ရွင္းျပသည္။
ရခိုင္အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း အဆိုပါ ပုဒ္မ ၁၈ မွာ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးစီးပြားအား နစ္နာေစၿပီး၊
ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားကို ထိပါးေစေၾကာင္း ေဝဖန္ၾကသည္။
“ဥပေဒပါ ဒီျပ႒ာန္းခ်က္ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔လည္း ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာ
ေရာက္ေနသလို ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔လည္း ဖီလာျဖစ္ေနတယ္။ လႊတ္ေတာ္ အေနနဲ႔ဒါကို ျပင္ဆင္သင့္ ပါတယ္” ဟု ေတာင္ကုတ္လူမႈကြန္ယက္မွ ဦးစိုးဝင္း က ဆိုသည္။
ထို႔အတူ ေက်ာက္ျဖဴ မေဒးကၽြန္း ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးထြန္းၾကည္ ကလည္း ျပည္သူလူထု လြတ္လပ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ ဥပေဒဟု သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
No comments :
Post a Comment