၂၀၁၅ လြတ္လပ္တရားမွ်တမႈႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ www.mgyelatt.blogspot.com

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဂၤလာေတာင္ညြန္႔ၿမဳိ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္တြင္ ဆႏၵမဲမ်ားကို ေရတြက္ေနစဥ္

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအရ ဖြဲ႕စည္းသည့္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ က်င္းပမည့္ ပထမဆံုး ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္သည့္အျပင္ လက္ရွိသမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းတို႔ ဦးေဆာင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစု ပါတီမ်ားႏွင့္ အျခားပါတီမ်ား အႀကိတ္အနယ္၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာႏွင့္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ႏိုင္ငံေရး စီးခ်င္းထိုးရမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း ျဖစ္သျဖင့္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ား၏ စိတ္၀င္စားမႈကို အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ေစမည္မွာ ျငင္းမရေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ၏ လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈတို႔ကို အဓိကစီမံ ထိန္းၫွိမည့္ အဖြဲ႕အစည္းသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၉၉ အရ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္သည္ လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပျခင္းႏွင့္ ႀကီးၾကပ္ျခင္း၊ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲ အဆင့္ဆင့္ကို ဖြဲ႕စည္းျခင္းႏွင့္ ႀကီးၾကပ္ေစျခင္းတို႔အတြက္ အဓိက တာ၀န္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒၊ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူ ၾကည္ၫိဳေလးစားသူမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးကင္းၿပီး ၾကားေနသူမ်ား ျဖစ္မည္ဆိုလွ်င္ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၏ ပံုရိပ္သည္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ မ်က္ႏွာစာတြင္ ပိုမိုေတာက္ေျပာင္ ဆြဲေဆာင္မႈ ရွိမည္မွာ မလြဲဧကန္ ျဖစ္သည္။

ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၃၉၈)(က)တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႕စည္းရမည္။ ယင္းသို႔ဖြဲ႕စည္းရာတြင္ ဤဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒပါ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ခန္႔ထားျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ အပါအ၀င္ အဖြဲ႕၀င္ အနည္းဆုံး ငါးဦးကို ခန္႔အပ္တာ၀န္ ေပးႏိုင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားကို ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပါ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျဖစ္သည္။ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားကို အသစ္ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေရးတြင္လည္း သမၼတ၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္သည္ အလြန္အေရးပါသည္။ ေကာ္မရွင္၏ ေကာင္းေမြ၊ ဆိုးေမြတို႔ကိုလည္း သမၼတအေနျဖင့္ တာ၀န္မွ်ေ၀ယူရမည့္ သေဘာ သက္ေရာက္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ အေနျဖင့္ လာမည့္အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းသင့္၊ မသင့္ႏွင့္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းမည္ဆိုလွ်င္ ျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္ရွိသည့္ အားနည္းခ်က္၊ အားသာခ်က္မ်ားကို ဆန္းစစ္သံုးသပ္ သင့္သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳလိုပါသည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္ ၃၀ ရက္ ေန႔စြဲပါ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံး၏ အမိန္႔အမွတ္ ၃/၂၀၁၁ အရ၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၉၈၊ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၆၊ ပုဒ္မခြဲ ခ၊ ပုဒ္မခြဲငယ္ (၃) တို႔ႏွင့္အညီ ဦးတင္ေအးအား ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ ေပးခဲ့သည္။ ထို႔အတူ အမိန္႔အမွတ္ ၁၂/၂၀၁၁ အရ၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၉၈၊ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၆၊ ပုဒ္မခြဲ ခ၊ ပုဒ္မခြဲငယ္ (၈) တို႔ႏွင့္အညီ ဦးျမင့္ႏိုင္၊ ဦးေအာင္ျမင့္၊ ဦးသာဦး၊ ေဒါက္တာေဒၚျမင့္ၾကည္၊ ဦး၀င္းၾကည္ႏွင့္ ဦးညြန္႔တင္တို႔အား ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားအျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ ေပးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံး၏ ေၾကညာခ်က္အမွတ္ ၅/၂၀၁၁ အရ၊ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး၊ အတြင္းေရးမွဴး ဦး၀င္းကိုႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္ေျခာက္ဦး ပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။

ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးသည္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီတြင္ ထိပ္တန္းပါတီေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ၀င္၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္ ဥကၠ႒ တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့ကာ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အျဖစ္မွ အၿငိမ္းစားယူခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီမွ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၿပီး မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး တံတားဦးၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၆ ရက္တြင္ က်င္းပေသာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ သတၱမေန႔ အစည္းအေ၀းတြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္ေအးသည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္လႊာကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယကထံ တင္သြင္းခဲ့ရာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၇ ရက္တြင္ က်င္းပေသာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အ႒မေန႔ အစည္းအေ၀းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ဦးတင္ေအးအား ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ အဆိုျပဳ တင္သြင္းခဲ့သည္။

ဦးတင္ေအးသည္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယူရန္ ရွိသျဖင့္၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၃၉၈)၊ ပုဒ္မ ခြဲ(ခ)၊ ပုဒ္မခြဲငယ္ (၈)ႏွင့္အညီ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၆ ရက္တြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္လႊာ တင္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ သိမ္ေမြ႕ေသာ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း တစ္ဦး၊ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီမွ ေရြးေကာက္ခံခဲ့ေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း တစ္ဦးကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္ထားျခင္းကို ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္သည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးကပ္လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို ဦးစီးပဲ့ကိုင္မည့္သူသည္ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ၾကားေနသူ၊ ပါတီ အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ကင္းရွင္းသူ၊ အထူးသျဖင့္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီႏွင့္ ပတ္သက္မႈ မရွိခဲ့သူ ျဖစ္မည္ဆိုလွ်င္၊ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲ၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈအေပၚ ဆန္းစစ္ရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အာဏာရပါတီ၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈအေပၚ သေဘာထားကို ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ လည္းေကာင္း မ်ားစြာအေထာက္အကူ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ယူဆမိသည္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ၏ အခ်ဳိးအေကြ႕ တစ္ခုကို ျဖတ္ေက်ာ္ရာတြင္ အလြန္ပဓာန က်သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳလိုသည္ . . . . .

၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပမည့္ ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈသည္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕အစည္း အဆင့္ဆင့္၏ လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ႕စည္းမႈ၊ လြတ္လပ္ၾသဇာကင္းစြာ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈ အေပၚတြင္လည္း မ်ားစြာတည္မွီေနသည္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ ဖြဲ႕စည္းမႈသည္ လည္းေကာင္း၊ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား ေရြးခ်ယ္မႈသည္ လည္းေကာင္း အထူးအေရးႀကီးသည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒၊ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္မ်ားကို လႊတ္ေတာ္သို႔ အဆိုျပဳကတည္းက အမ်ားျပည္သူ လူထုသိရွိေအာင္ သတင္းမီဒီယာ မ်ားမွတစ္ဆင့္ ထုတ္ျပန္သင့္သည္။ ထို႔ေနာက္ အမ်ားျပည္သူ လူထု၏ သေဘာထား မွတ္ခ်က္ကို သတင္းမီဒီယာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေစာင့္ၾကည့္နားေထာင္သင့္သည္။ ျပည္ေထာင္စု ေကာ္မရွင္ အပါအ၀င္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕အစည္း အဆင့္ဆင့္တြင္ ဦးေဆာင္သူမ်ား၊ အဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ အမ်ားၾကည္ညိဳ ေလးစားသူ၊ ပါတီႏိုင္ငံေရးကင္းသူ၊ ပညာတတ္သူမ်ား ျဖစ္သင့္သည္ဟူေသာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ ရွိ၊ မရွိ ဆန္းစစ္ရာတြင္ ျပည္သူလူထု၏ သေဘာထားကို သတင္းမီဒီယာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ရယူျခင္းျဖင့္၊ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲတြင္ ျပည္သူလူထု၏ တုိက္႐ုိက္ပါ၀င္ႏိုင္မည့္ အခန္းက႑ကို ျမႇင့္တင္လိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား၊ အဆင့္ဆင့္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ အေသးစိတ္ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူ သိရွိေလ့လာႏိုင္ေအာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း မရွိသည္ကို သတိျပဳမိသည့္အေလ်ာက္ အမ်ားျပည္သူ သိရွိေအာင္ ထုတ္ျပန္ႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ အလြန္ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳလိုသည္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး သမိုင္းတြင္ အနီးကပ္ဆံုး ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ့သည့္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္၀န္းက်င္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ဆက္စပ္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ႏိုင္သည္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၏ အဆိုျပဳခ်က္အရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္တြင္ ပါတီစံုစနစ္ျဖင့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပေပးရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည့္အျပင္ တရားမွ်တေသာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ေရးအတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို အၿငိမ္းစား ဘ႑ာေတာ္မင္းႀကီး ဦးဘေဌး၊ အၿငိမ္းစား ကေနဒါႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးေက်ာ္ညြန္႔၊ အၿငိမ္းစား ေခြၽတာစုေဆာင္းေရးႏွင့္ အာမခံစာခ်ဳပ္မ်ားမင္းႀကီး ဦးစန္းေမာင္၊ အၿငိမ္းစား ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေစာၾကာဒိုး၊ ပါလီမန္ အမတ္ေဟာင္းႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း ဆရာခ်ယ္တို႔ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ စက္တင္ဘာ ၁၂ ရက္တြင္ ဥကၠ႒ ဦးဘေဌး၊ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအးေမာင္ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္ေလးဦးပါ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရး ေကာ္မရွင္သည္ ေၾကညာခ်က္ အမွတ္ (၁) ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ အစိုးရေခတ္တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၂၇ ရက္တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ႀကီးၾကပ္ဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားကိုၾကည့္လွ်င္ အတြင္းေရးမွဴး တာ၀န္ယူေသာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္မွတစ္ပါး ဥကၠ႒ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ အၿငိမ္းစား ၀န္ထမ္းအႀကီးအကဲမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး အဖြဲ႕က ဆက္လက္တာ၀န္ ေပးခဲ့ေသာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အလြန္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ ဥကၠ႒ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ အေတာ္လြတ္လပ္၊ ၾကားေနသူမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။

ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႏွင့္ အစိုးရ၊ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္တို႔သည္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနွင့္အညီ ဖြဲ႕စည္းျခင္းျဖစ္သည့္ အျပင္၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မတိုင္မီ အစိုးရ၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အလြန္ အစိုးရတို႔ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ သိသာျမင္သာစြာ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚေနသည့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တာ၀န္ေပးရာတြင္ အနည္းဆံုး လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္အစိတ္ကထက္ သာလြန္ေကာင္းမြန္ေနရန္ အထူးလိုအပ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ ဖြဲ႕စည္းမႈကို ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းပံုႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္သံုးသပ္လွ်င္ ျပဳျပင္သင့္ေသာ၊ ေျပာင္းလဲသင့္ေသာ အေျခအေနမ်ားကို ေကာင္းစြာ သိျမင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ၾကားေနေသာ၊ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားေသာ၊ အၿငိမ္းစား ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း အႀကီးအကဲမ်ားကို ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္တြင္ ထည့္သြင္းထားျခင္းကို ၾကည့္လွ်င္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္ခန္႔က စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္၊ တစ္ပါတီ စနစ္ေအာက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ေကာ္မရွင္ကပင္ ပိုမိုအဓိပၸာယ္ ရွိေနသည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳရမလို ျဖစ္ေနသည္။

နိဂံုး
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ၏ အခ်ဳိးအေကြ႕ တစ္ခုကို ျဖတ္ေက်ာ္ရာတြင္ အလြန္ပဓာန က်သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳလိုသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈကို စနစ္တက် ပံုေဖာ္ရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕အစည္း အဆင့္ဆင့္တို႔၏ ဖြဲ႕စည္းမႈ၊ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈ အပိုင္းတို႔တြင္ လြတ္လပ္မႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ ၾကားေနမႈတို႔အား ေကာင္းေမာင္းသန္ေနရန္ အေရးႀကီးသည္။ ထိုသို႔လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းမႈမ်ား ေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္ရန္ ဦးတည္ရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕စည္းသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ အခန္းက႑သည္ အလြန္အမင္း အေရးပါသည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။

အိမ္တစ္လံုး၏ ေခါင္ႏွင့္တူေသာ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ အေနျဖင့္ ေခါင္လံုေအာင္ အမ်ားအျမင္တြင္ အျပစ္ကင္းစင္ေအာင္ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၏ တန္ဖိုးျမင့္တက္ျခင္းႏွင့္အတူ လက္ရွိအစိုးရ၊ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲ၊ အဆိုပါ အေျပာင္းအလဲတြင္ ပါ၀င္ေနသူမ်ား၊ အေျပာင္းအလဲကို အလုအယက္ အၿပိဳင္ေထာက္ခံ အားေပးေနၾကသည့္ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာ သူမ်ားသာမက ျမန္မာျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုး အတြက္ပါ ဂုဏ္တက္စရာ၊ တန္ဖိုးတက္စရာ မွတ္ေက်ာက္တစ္ခု ျဖစ္လာမည္မွာ ေျမႀကီးလက္ ခတ္မလြဲပါေၾကာင္း အခ်က္ေပး ေမာင္းခတ္လိုက္ရပါသည္။