နယူးေဒလီတြင္ျမန္မာဒုကၡသည္(၃၀၀)ခန္႔ ေရ ႊေျပာင္း ေနရာတုိးျမွင ့္ခ်ထားေရး ဆႏၵျပ ေတာင္း ဆုိ

အိႏိၵယႏုိင္ငံရွိ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားအား တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ ေရႊေျပာင္းေနရာခ်ထားေရးကုိ အျမန္ဆုံး အေကာင္းအထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ျမန္မာဒုကၡသည္ ၃၀၀ ခန္႔က ကမၻာ့ဒုကၡသည္မ်ားေန႔ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔က နယူးေဒလီၿမိဳ႕၌ ကမၻာ့ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး(UNHCR) ထံ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိမႈတစ္ရပ္ကုိ ျပဳလုပ္ခ့ဲေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

ဆႏၵျပေတာင္းဆုိပြဲအား Delhi Chin Community Fellowship မွ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားခ့ဲၿပီး ဒုကၡသည္မ်ားမွာ က်န္းမာေရးႏွင့္ ဘ၀လုံၿခံဳေရးအ တြက္ တရားဥပေဒေစာင့္ေရွာက္ေရး အားနည္းမႈကုိ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲတြင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခ့ဲသူလည္းျဖစ္၊ ဒုကၡသည္တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည့္ ကုိကင္က Arakan Times သို႔ေျပာၾကားခဲ့သည္။

” က်ေနာ္တုိ႔ ကေလးေတြကုိ ေက်ာင္းပုိ႔ႏုိင္တ့ဲ အေျခအေနမရွိဘူး။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ၊ တရားဥပေဒေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ၊ ေငြေၾကးေတြ ခ်ိဳ႕တ့ဲမႈေၾကာင့္ အသက္ရွင္ေနထုိင္ေရးအတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာကုိ ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဆုိရင္ ေဒသခံ လူေတြရဲ႕ ေစာ္ကားတာတုိ႔ မုဒိန္းက်င့္တာတုိ႔ကုိ ခံေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆုိရင္လည္း စစ္တပ္ရဲ႕ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ခံခ့ဲရၿပီးၿပီ။ ဒီမွာေနရင္လည္း စားေသာက္ေနထုိင္ေရးအတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာကုိ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္။ ” ဟု ကိုကင္က ေျပာသည္။

ဒုကၡသည္အမ်ဳိးသမီးမ်ား မုဒိန္းက်င့္ ေစာ္ကားခံေနရမႈကုိ နယူးေဒလီၿမိဳ႕ ေဒသဆိုင္ရာ ရဲစခန္း၊ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး၊ ၄င္း အဖဲြ႔ အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးတြဲလုပ္ကိုင္ေနေသာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကာကြယ္ေရးဌာန၊ လူမႈေရးႏွင့္ တရားေရးဆိုင္ရာ သတင္း အခ်က္အလက္ ဗဟိုဌာန အစရွိေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ တိုင္ၾကားခဲ့ေသာ္ျငားလည္းဘဲ အေၾကာင္းမထူးဘဲ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ေသာ အမႈကိစၥမ်ားမွာ တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ျခင္းမခံရဘဲ လ်စ္လ်ဴရႈထားခံရၿပီး ဒုကၡသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အရွက္ရရံုမွတပါး အျခား အျခား   တရား ေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား မရရွိခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဆႏၵထုတ္ေဖာ္သူေတြရဲ႕ ေၾကြးေၾကာ္ေတာင္းဆိုသံမ်ားမွာ ” ကၽြန္ေတာ္တို႔ အမွန္တရားကိုသာ အလိုရွိ၏၊ ဥပေဒ အကာအကြယ္ အေစာင့္ အေရွာက္ကုိ အလိုရွိ၏၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈကို ရပ္တန္႔ေရး၊ ညွင္းပန္းႏိုပ္စက္မႈ ပေပ်ာက္ေရး၊ UNHCR မွ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးကို စီစဥ္ေပးေရး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ အကူအညီမဲ့ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြပါ။ ” ဟု စသည့္ ပါရွိေၾကာင္း သိရသည္။

အဆုိပါ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိပြဲအၿပီးတြင္ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားမွာ မိမိတို႔၏ လက္ရွိခံစားေနရေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ားႏွင့္ အခက္အခဲ မ်ားကုိ ဒုကၡသည္ ၄၀၀ ေက်ာ္ လက္မွတ္ေရးထုိးထားေသာ Statement တစ္ခုထုတ္ျပန္ကာ ဂ်ီနီဗာ(Geneva) မွာရွိသည့္ UNHCR ႐ုံးခ်ဳပ္ဆီသုိ႔ ပုိ႔ေပးခ့ဲေၾကာင္း သိရသည္။

အိႏိၵယႏုိင္ငံရွိ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားအား တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ ေရႊေျပာင္းေနရာခ်ထားေရးကုိ အျမန္ဆုံး အေကာင္းအထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ျမန္မာဒုကၡသည္ ၃၀၀ ခန္႔က ကမၻာ့ဒုကၡသည္မ်ားေန႔ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔က နယူးေဒလီၿမိဳ႕၌ ကမၻာ့ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး(UNHCR) ထံ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိမႈတစ္ရပ္ကုိ ျပဳလုပ္ခ့ဲေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

ဆႏၵျပေတာင္းဆုိပြဲအား Delhi Chin Community Fellowship မွ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားခ့ဲၿပီး ဒုကၡသည္မ်ားမွာ က်န္းမာေရးႏွင့္ ဘ၀လုံၿခံဳေရးအ တြက္ တရားဥပေဒေစာင့္ေရွာက္ေရး အားနည္းမႈကုိ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲတြင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခ့ဲသူလည္းျဖစ္၊ ဒုကၡသည္တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည့္ ကုိကင္က Arakan Times သို႔ေျပာၾကားခဲ့သည္။

” က်ေနာ္တုိ႔ ကေလးေတြကုိ ေက်ာင္းပုိ႔ႏုိင္တ့ဲ အေျခအေနမရွိဘူး။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ၊ တရားဥပေဒေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ၊ ေငြေၾကးေတြ ခ်ိဳ႕တ့ဲမႈေၾကာင့္ အသက္ရွင္ေနထုိင္ေရးအတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာကုိ ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဆုိရင္ ေဒသခံ လူေတြရဲ႕ ေစာ္ကားတာတုိ႔ မုဒိန္းက်င့္တာတုိ႔ကုိ ခံေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆုိရင္လည္း စစ္တပ္ရဲ႕ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ခံခ့ဲရၿပီးၿပီ။ ဒီမွာေနရင္လည္း စားေသာက္ေနထုိင္ေရးအတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာကုိ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္။ ” ဟု ကိုကင္က ေျပာသည္။

ဒုကၡသည္အမ်ဳိးသမီးမ်ား မုဒိန္းက်င့္ ေစာ္ကားခံေနရမႈကုိ နယူးေဒလီၿမိဳ႕ ေဒသဆိုင္ရာ ရဲစခန္း၊ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး၊ ၄င္း အဖဲြ႔ အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးတြဲလုပ္ကိုင္ေနေသာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကာကြယ္ေရးဌာန၊ လူမႈေရးႏွင့္ တရားေရးဆိုင္ရာ သတင္း အခ်က္အလက္ ဗဟိုဌာန အစရွိေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ တိုင္ၾကားခဲ့ေသာ္ျငားလည္းဘဲ အေၾကာင္းမထူးဘဲ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ေသာ အမႈကိစၥမ်ားမွာ တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ျခင္းမခံရဘဲ လ်စ္လ်ဴရႈထားခံရၿပီး ဒုကၡသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အရွက္ရရံုမွတပါး အျခား အျခား   တရား ေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား မရရွိခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဆႏၵထုတ္ေဖာ္သူေတြရဲ႕ ေၾကြးေၾကာ္ေတာင္းဆိုသံမ်ားမွာ ” ကၽြန္ေတာ္တို႔ အမွန္တရားကိုသာ အလိုရွိ၏၊ ဥပေဒ အကာအကြယ္ အေစာင့္ အေရွာက္ကုိ အလိုရွိ၏၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈကို ရပ္တန္႔ေရး၊ ညွင္းပန္းႏိုပ္စက္မႈ ပေပ်ာက္ေရး၊ UNHCR မွ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးကို စီစဥ္ေပးေရး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ အကူအညီမဲ့ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြပါ။ ” ဟု စသည့္ ပါရွိေၾကာင္း သိရသည္။

အဆုိပါ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိပြဲအၿပီးတြင္ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားမွာ မိမိတို႔၏ လက္ရွိခံစားေနရေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ားႏွင့္ အခက္အခဲ မ်ားကုိ ဒုကၡသည္ ၄၀၀ ေက်ာ္ လက္မွတ္ေရးထုိးထားေသာ Statement တစ္ခုထုတ္ျပန္ကာ ဂ်ီနီဗာ(Geneva) မွာရွိသည့္ UNHCR ႐ုံးခ်ဳပ္ဆီသုိ႔ ပုိ႔ေပးခ့ဲေၾကာင္း သိရသည္။