ႏိုင္ငံေရး အာမခံခ်က္မရွိဘဲ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္မထိုးေသးရန္ KIO ကုိ ကခ်င္အဖြဲ႔မ်ား အႀကံျပဳ

အစိုးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ျမစ္ၾကီးနားရွိ ကခ်င္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေတြ႔ဆံုပြဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား မေရရာ
ေသးမီ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳေသးရန္ KIO အား အၾကံျပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း
ေတြ႔ဆံုပြဲ တက္ေရာက္သူတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ကခ်င္အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔မွ ဦးေဆာင္၍ ျမစ္ၾကီးနား ရပ္မိရပ္ဖမ်ား၊ သဘာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတုိ႔ အပါအဝင္ လူထု ၂၀၀ ခန္႔ႏွင့္ မေနာကြင္း ခန္းမေဆာင္တြင္ ႏွစ္နာရီခန္႔ၾကာ
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး၍ KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အၾကံဉာဏ္မ်ား ေတာင္းခံခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။  

“KIO က လြန္ခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳအရ ျပႆနာ ျဖစ္ပြားႏုိင္တဲ့ ေနရာက တပ္ေတြကုိ ေလွ်ာ့လုိက္ၿပီး စစ္ရွိန္ကုိ ေလွ်ာ့ဖုိ႔၊ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ေရးတာ မဟုတ္ဘဲ ဒီအတုိင္း ဆုတ္သြားဖုိ႔၊ ျပည္ေထာင္စု ဖယ္ဒရယ္ကုိ ေပးပါ။ အဓိက ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ လုပ္ရေအာင္ ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ျပည္သူလူထုက ဘာမွ မရဘဲ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ လံုးဝ မထုိးနဲ႔လုိ႔ ေျပာတယ္” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့သူ ရပ္မိရပ္ဖ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးလခရိလေအာင္ က ေျပာသည္။  

ယမန္ေန႔က ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေနေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး တုိ႔ကုိ KIO ဘက္မွ တင္ျပခဲ့ၿပီး အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားဘက္မွ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ား၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ ဆက္လုပ္သြားရန္တုိ႔ ပါဝင္ၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကုိ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ယေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္လည္း အစုိးရ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဌာနမွ ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ျမင့္စုိး၊ နယ္စပ္ေရးရာ ဒု-ဝန္ႀကီး၊ ေျမာက္ပိုင္းတုိင္းမွဴးတုိ႔ႏွင့္ KIO ဒု-စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္တုိ႔ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ဦးလခရိလေအာင္ က ေျပာသည္။

အစိုးရႏွင့္ KIO ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသို႔ တက္ေရာက္ ေလ့လာေနေသာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီယားကလည္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ယေန႔ မနက္ပိုင္းက ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ ကခ်င္အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔ WMR၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားႏွင့္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု WMR အတြင္းေရးမွဴး ဆရာဂမ္ေအာင္ က ေျပာသည္။

“နမ္ဘီးယားက က်ေနာ္တို႔ ကခ်င္ေတြ လုိလားတဲ့အတုိင္း တေန႔ ျဖစ္လာမွာပဲ။ သူတုိ႔ ကခ်င္အေရးမွာ ပါဝင္လာၿပီ။ တျခား ႏုိင္ငံတကာကလည္း ကခ်င္အေရးကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီဆုိၿပီး ေျပာတာ ၾကားရေတာ့ ေကာင္းလာမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” ဟု မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။

ထို႔ျပင္ ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔မွ အမႈေဆာင္ ဆရာေဇာ္ေတာင္ ကလည္း “ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ MC ဆုိတာ မရွိဘူး။ ဘာပဲလုပ္လုပ္ အစုိးရလက္ထဲမွာပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါကုိ UN ကေန လုပ္ေပးသင့္တယ္ ဆုိၿပီး တင္ျပသူေတြ ရွိတယ္။ ဆုိလုိတာက ဒုိင္လူႀကီး လာလုပ္ေပးပါ ဆုိတဲ့သေဘာ။ ေနာက္ၿပီး တျခားႏုိင္ငံတကာကုိလည္း ဒီကခ်င္အေရးမွာ ပါဝင္လာေအာင္ ေျပာေပးဖုိ႔ တင္ျပၾကတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ဆက္လက္၍ မစၥတာ နမ္ဘီးယားသည္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (KBC) ရံုးတြင္ KBC ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္ဟု ေဆြးေႏြးမႈတြင္ပါဝင္သူ လူငယ္ ကုိဇုိင္းဒူ က ေျပာသည္။

“ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ဝင္လာတယ္၊ ဘယ္လုိျမင္တယ္ ဆုိတာေတြ သူ႔ကို
ေမးတယ္။ သူကေတာ့ သူ႔ကုိ KIO က ဖိတ္လို႔ လာတ့ဲအတြက္ ဘာမွ ေျပာဆုိခြင့္ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ UN က ဒီမွာ ပါဝင္တဲ့အတြက္ UN မွာ ပါတဲ့ ႏုိ္င္ငံေတြလည္း ပုိသိလာမယ္။ ေကာင္းတဲ့ အေျဖရႏုိင္မယ္လုိ႔
ေျပာပါတယ္” ဟု ေျပာျပသည္။

KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကခ်င္ အတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔ WMR၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစံု ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ KIO ဆက္ဆံေရးရံုးတြင္ ထပ္မံ ေတြဆံုေဆြးေႏြးၾကသည္။

ယင္းေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ေနေသာ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားေကာင္စီ (UNFC) အဖြဲ႔မ်ားနွင့္ အျခား တုိင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တရုတ္ ျပည္သူသမၼတႏုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္ တုိ႔မွာ အစုိးရ၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ညေနပုိင္းတြင္ KIO ႏွင့္ ျပန္လည္
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။

ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ KIO ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကမည္။

အစိုးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ျမစ္ၾကီးနားရွိ ကခ်င္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေတြ႔ဆံုပြဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား မေရရာ
ေသးမီ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳေသးရန္ KIO အား အၾကံျပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း
ေတြ႔ဆံုပြဲ တက္ေရာက္သူတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ကခ်င္အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔မွ ဦးေဆာင္၍ ျမစ္ၾကီးနား ရပ္မိရပ္ဖမ်ား၊ သဘာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတုိ႔ အပါအဝင္ လူထု ၂၀၀ ခန္႔ႏွင့္ မေနာကြင္း ခန္းမေဆာင္တြင္ ႏွစ္နာရီခန္႔ၾကာ
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး၍ KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အၾကံဉာဏ္မ်ား ေတာင္းခံခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။  

“KIO က လြန္ခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳအရ ျပႆနာ ျဖစ္ပြားႏုိင္တဲ့ ေနရာက တပ္ေတြကုိ ေလွ်ာ့လုိက္ၿပီး စစ္ရွိန္ကုိ ေလွ်ာ့ဖုိ႔၊ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ေရးတာ မဟုတ္ဘဲ ဒီအတုိင္း ဆုတ္သြားဖုိ႔၊ ျပည္ေထာင္စု ဖယ္ဒရယ္ကုိ ေပးပါ။ အဓိက ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ လုပ္ရေအာင္ ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ျပည္သူလူထုက ဘာမွ မရဘဲ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ လံုးဝ မထုိးနဲ႔လုိ႔ ေျပာတယ္” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့သူ ရပ္မိရပ္ဖ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးလခရိလေအာင္ က ေျပာသည္။  

ယမန္ေန႔က ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေနေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး တုိ႔ကုိ KIO ဘက္မွ တင္ျပခဲ့ၿပီး အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားဘက္မွ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ား၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ ဆက္လုပ္သြားရန္တုိ႔ ပါဝင္ၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကုိ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ယေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္လည္း အစုိးရ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဌာနမွ ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ျမင့္စုိး၊ နယ္စပ္ေရးရာ ဒု-ဝန္ႀကီး၊ ေျမာက္ပိုင္းတုိင္းမွဴးတုိ႔ႏွင့္ KIO ဒု-စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္တုိ႔ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ဦးလခရိလေအာင္ က ေျပာသည္။

အစိုးရႏွင့္ KIO ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသို႔ တက္ေရာက္ ေလ့လာေနေသာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီယားကလည္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ယေန႔ မနက္ပိုင္းက ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ ကခ်င္အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔ WMR၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားႏွင့္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု WMR အတြင္းေရးမွဴး ဆရာဂမ္ေအာင္ က ေျပာသည္။

“နမ္ဘီးယားက က်ေနာ္တို႔ ကခ်င္ေတြ လုိလားတဲ့အတုိင္း တေန႔ ျဖစ္လာမွာပဲ။ သူတုိ႔ ကခ်င္အေရးမွာ ပါဝင္လာၿပီ။ တျခား ႏုိင္ငံတကာကလည္း ကခ်င္အေရးကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီဆုိၿပီး ေျပာတာ ၾကားရေတာ့ ေကာင္းလာမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” ဟု မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။

ထို႔ျပင္ ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔မွ အမႈေဆာင္ ဆရာေဇာ္ေတာင္ ကလည္း “ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ MC ဆုိတာ မရွိဘူး။ ဘာပဲလုပ္လုပ္ အစုိးရလက္ထဲမွာပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါကုိ UN ကေန လုပ္ေပးသင့္တယ္ ဆုိၿပီး တင္ျပသူေတြ ရွိတယ္။ ဆုိလုိတာက ဒုိင္လူႀကီး လာလုပ္ေပးပါ ဆုိတဲ့သေဘာ။ ေနာက္ၿပီး တျခားႏုိင္ငံတကာကုိလည္း ဒီကခ်င္အေရးမွာ ပါဝင္လာေအာင္ ေျပာေပးဖုိ႔ တင္ျပၾကတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ဆက္လက္၍ မစၥတာ နမ္ဘီးယားသည္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (KBC) ရံုးတြင္ KBC ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္ဟု ေဆြးေႏြးမႈတြင္ပါဝင္သူ လူငယ္ ကုိဇုိင္းဒူ က ေျပာသည္။

“ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ဝင္လာတယ္၊ ဘယ္လုိျမင္တယ္ ဆုိတာေတြ သူ႔ကို
ေမးတယ္။ သူကေတာ့ သူ႔ကုိ KIO က ဖိတ္လို႔ လာတ့ဲအတြက္ ဘာမွ ေျပာဆုိခြင့္ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ UN က ဒီမွာ ပါဝင္တဲ့အတြက္ UN မွာ ပါတဲ့ ႏုိ္င္ငံေတြလည္း ပုိသိလာမယ္။ ေကာင္းတဲ့ အေျဖရႏုိင္မယ္လုိ႔
ေျပာပါတယ္” ဟု ေျပာျပသည္။

KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကခ်င္ အတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔ WMR၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစံု ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ KIO ဆက္ဆံေရးရံုးတြင္ ထပ္မံ ေတြဆံုေဆြးေႏြးၾကသည္။

ယင္းေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ေနေသာ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားေကာင္စီ (UNFC) အဖြဲ႔မ်ားနွင့္ အျခား တုိင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တရုတ္ ျပည္သူသမၼတႏုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္ တုိ႔မွာ အစုိးရ၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ညေနပုိင္းတြင္ KIO ႏွင့္ ျပန္လည္
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။

ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ KIO ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကမည္။