နာမည္ေက်ာ္ ျမန္မာ ေဗဒင္ပညာရွင္ တစ္ဦးက “၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္
ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္လာလိမ့္မည္” ဆုိ ေသာ သူ၏ ေဟာကိန္းကို
မျပင္ႏိုင္ေၾကာင္း ထပ္မံအတည္ျပဳ ေျပာေသာ အခါရလဒ္၊ ေဟာကိန္းမွာ ေဟာကိန္းပင္
ျဖစ္သည္ဟု မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္စိတ္ခ်စြာ ခံယူထား ေသာ ပညာရွင္ကို
ေလးစားပါသည္။ သူက ၿဂိဳဟ္နကၡတ္ကို တြက္ၿပီးေဟာတာ၊ ဥပေဒ သိစရာ မလိုဟု
အေၾကာင္းျပပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ကုိ မီွျငမ္း၍ “ေဟာ” ပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ေဗဒင္ပညာၿဂိဳဟ္နကၡတ္ အပူးအခြာမ်ားကို ဘာမွ်နားလည္သူမဟုတ္ သျဖင့္၊ သူ႔ေဟာကိန္းကိုေ၀ဖန္ႏိုင္စြမ္းမရွိ ပါ။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးသည္အေျခခံဥပေဒအခန္း (၃) ပုဒ္မ ၅၉ က လံုး၀လႊမ္းမိုးထားသျဖင့္ ဥပေဒၿဂိဳဟ္စီးၿဂိဳဟ္နင္းမ်ားမည္သို႔ရွိသည္ ကိုေလ့လာတင္ျပပါမည္။
အေျခခံဥပေဒမွာသတ္မွတ္ထားသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ား တြင္ ရွိရမည့္အဓိကအရည္အခ်င္းမ်ား သည္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ မည္မွ် ကိုက္ညီသည္ကိုေအာက္ပါအတုိင္းစိစစ္ ၾကည့္ပါမည္။
ပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ သည္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေပၚ သစၥာရွိသူျဖစ္ရမည္။ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ဘာမွ်အျငင္းပြားဖြယ္မရွိပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ႏိုင္ငံေတာ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတုိ႔ အေပၚသစၥာမရွိေသာ အရိပ္အေယာင္မ်ားေတြ႕ခဲ့ရပါက ဟို အာဏာပါ၀ါရွင္ေတြလက္ထက္ကပင္ႏိုင္ငံ ေတာ္သစၥာေဖာက္ဖ်က္ပုန္ကန္မႈႀကီးႏွင့္ စြဲၿပီးလြတ္ရက္မရွိေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် မွာေသခ်ာပါသည္။
ပုဒ္မခြဲ(ခ) မိမိႏွင့္ မိမိ၏ မိဘႏွစ္ပါးလံုး ႏုိင္ငံေတာ္၏ အာဏာပိုင္နက္အတြင္း၌ ေမြးဖြားေသာတုိင္းရင္းသားမွျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ရမည္။ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ကို ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္၊ နတ္ေမာက္ လမ္းကအခုဗိုလ္ခ်ဳပ္ျပတုိက္အမည္ေပး ထားသည့္အိမ္မွာ ေမြးခဲ့သည္။ ဖခင္ ဦးေအာင္ဆန္းက နတ္ေမာက္ဇာတိသား သူ႔မိခင္ႏွင့္ ဖခင္တုိ႔အေၾကာင္းကို သူငယ္တန္းကေလးမ်ားပင္သိၾကသည္။ မိခင္ေဒၚခင္ၾကည္ကေျမာင္းျမသူႏွစ္ဖက္ အဖြားနာမည္တုိက္ဆုိင္လိုက္ပုံမ်ား ဦးေအာင္ဆန္းအေမက ေဒၚစု၊ ေဒၚခင္ ၾကည္အေမကေဒၚဖြားစုတဲ့။
ပုဒ္မခြဲ (ဂ) အနည္းဆုံးအသက္ ၄၅ ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးျဖစ္ရမည္။ အသက္က ၆၀ ေတာင္ေက်ာ္လို႔တစ္ႏိုင္ငံလံုးက “အေမစု” လို႔ခ်စ္စႏိုးေခၚေနၾကၿပီ။
ပုဒ္မခြဲ (ဃ) ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးစသည့္အျမင္မ်ားရွိရ မည္။ ဒီအခ်က္မွာ နည္းနည္း “စကား ေျပာ” လာၿပီ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ႏုိင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရးအျမင္ ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာ သူ႔ပထမဆံုးေရႊတိဂုံအေနာက္မုခ္မိန္႔ခြန္း ႏွင့္ ပင္လုံေလာက္ပါၿပီ။ ႏုိင္ငံတကာကရ ထားတဲ့ပညာေရးဘြဲ႕ေတြကို တန္းစီေရး ျပဖို႔ေတာင္မလိုေတာ့ပါ။ အဲဒီမွာ “စစ္ေရး အျမင္” ရွိရမယ္ဆိုတာဘာကိုဆိုလိုပါသလဲ။ အရပ္စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ အိတ္စ္အာမီ (ex-army) ျဖစ္မွ သမၼတျဖစ္မွာလား။ ဒီလိုေတာ့လည္းမဟုတ္တန္ရာပါ။ လက္ရွိ ဒုတိယသမၼတေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း ဟာတပ္ထြက္မဟုတ္ဘူးလို႔သိၾကပါတယ္။ တပ္ထဲ၀င္ဘူးမွ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သမၼတ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆုိတဲ့ တစ္ခ်က္လႊတ္ျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ဳိးေတာ့ရွိဖို႔မသင့္ပါ။
ပုဒ္မခြဲ (င) အနည္းဆံုးအႏွစ္ ၂၀ ႏိုင္ငံ ေတာ္တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့သူျဖစ္ရမည္။ သူ႔ကိုအက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခဲ့တဲ့အမိန္႔စာေတြ ဆက္ဆက္တို႔ျမႇင့္တဲ့ေနာက္ဆက္တြဲ အမိန္႔ေတြရဲ႕ေန႔စြဲအဖြင့္အပိတ္ေတြကို ေပါင္းၾကည့္ရင္ေတာင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းေနအိမ္ ၀င္းမွာေနခဲ့တာအႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ပါၿပီ။
ပုဒ္မခြဲ (စ) မိမိကိုယ္တုိင္၊ မိဘ၊ ဇနီးသို႔ မဟုတ္ခင္ပြန္း၊ သားသမီး၊ သမက္ႏွင့္ ေခၽြးမတုိ႔သည္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားမျဖစ္ရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ႏုိင္ငံျခား တြင္ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ မွ ရပ္စဲေစေသာ ျပစ္မႈမ်ားကို က်ဴးလြန္ ခဲ့သူမဟုတ္သျဖင့္ ႏုိင္ငံသားဟုတ္မဟုတ္ အျငင္းမပြား႐ုံမက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ပင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီးသူျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား သမၼတ အျဖစ္အေရြးခံခြင့္ရႏိုင္ေရးမွာ ဤျပ႒ာန္း ခ်က္က လံုး၀လႊမ္းမိုးကန္႔သတ္ထားပါ သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္သူကိုယ္ တုိင္ကႏုိင္ငံသားျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ ကြယ္လြန္သူခင္ပြန္းႏွင့္ တရား၀င္သားႏွစ္ ဦးမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံဇာတိသားမ်ားျဖစ္ ေနေသာေၾကာင့္တည္း။
ဤေနရာမွစ၍ ကၽြန္ေတာ္၏ဥပေဒ အျမင္ေဆြးေႏြးပြဲစပါမည္။ လက္ရွိအေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မစြဲ (စ) ျပ႒ာန္းခ်က္ အျပည့္အစုံမွာ “မိမိကိုယ္တုိင္ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏မိဘတစ္ပါးပါးေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏ ဇနီးသို႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ တရား၀င္သားသမီး တစ္ဦးဦးေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထိုတရား ၀င္သားသမီးတစ္ဦးဦး၏ဇနီးသို႔မဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားအစိုးရ ၏ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကိုခံယူေစာင့္ေရွာက္ ႐ိုေသသူသို႔မဟုတ္ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏လက္ ေအာက္ခံျဖစ္သူသုိ႔မဟုတ္တုိင္းတစ္ပါး ၏ႏိုင္ငံသားျဖစ္သူမ်ားမျဖစ္ေစရ။ ထုိသူမ်ားသည္ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏လက္ ေအာက္ခံျဖစ္သူေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိင္းတစ္ပါး၏ႏိုင္ငံသားေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ခံစားရေသာအခြင့္အေရးမ်ား ႏွင့္ ေက်းဇူးခံစားခြင့္မ်ားကို ခံစားႏုိင္ခြင့္ ရွိသူမ်ားမျဖစ္ေစရ” အေတာ့္ကိုအကြက္မိ စြာျပ႒ာန္းထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားသားခင္ပြန္းမွာ ကြယ္လြန္ ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ဥပေဒတြင္ ကြယ္လြန္ သူ၊ သက္ရွိျဖစ္သူဟုခြဲျခားျပ႒ာန္းမထား သည့္အျပင္ခင္ပြန္းကြယ္လြန္ေသာ္လည္း ခင္ပြန္း၏အေမြကိုဆက္ခံႏိုင္ခြင့္ရွိသူျဖစ္ ေနသျဖင့္ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ ၿငိႏုိင္ပါ သည္။ ထိုေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတအျဖစ္အေရြးခံႏုိင္ရန္ ဤကန္႔သတ္ ခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္မွျဖစ္ပါမည္။ မည္သို႔ ျပင္ဆင္မည္နည္း။
ဤျပင္ဆင္ေရးကိစၥသည္ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အားသမၼတအျဖစ္အေရြးခံ ခြင့္ရႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိကျဖစ္ရာျပင္ဆင္ လိုေသာ (တစ္နည္းအားျဖင့္ ပယ္ဖ်က္ လုိေသာ) ကန္႔သတ္ခ်က္စကားရပ္မ်ား ကို ကြက္ၿပီးပယ္ဖ်က္လုိက္လွ်င္ လုံေလာက္ ပါမည္။ ထုိသို႔ပယ္ဖ်က္ရန္အတြက္ အေျခခံဥပေဒအခန္း (၁၂) ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းဆုိင္ရာျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီေအာက္ပါအတုိင္းတစ္ ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။
ပထမဆင့္
လက္ရွိျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း၏ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္ရန္ အဆုိတင္သြင္းေသာ ဥပေဒမူၾကမ္းတစ္ရပ္ ကို စတင္တင္သြင္းရမည္။ ထိုမူၾကမ္းတြင္ ေအာက္ပါအေရးအသားအတုိင္းပါရွိရ မည္။
“ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မခြဲ (စ)တြင္ ပါရွိေသာ “မိမိ၏ဇနီး သို႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ တရား၀င္သားသမီးတစ္ဦးဦးေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ထုိတရား၀င္သားသမီး တစ္ဦးဦး၏ဇနီးသုိ႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္ လည္းေကာင္းဆုိသည့္စကားရပ္ကိုပယ္ ဖ်က္ရမည္။
ဒုတိယဆင့္
ဤျပင္ဆင္ခ်က္အဆို (ဥပေဒၾကမ္း) ကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကလက္ခံ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္၊ ကိုယ္စားလွယ္အား လံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ ရန္သေဘာတူပါက အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆ ပုဒ္မခြဲ (က) အရေအက္ပါအတုိင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။
တတိယဆင့္
ယခုျပင္ဆင္မည့္ပုဒ္မသည္အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆၊ ပုဒ္မ ခြဲ (က) ၀င္ ပုဒ္မျဖစ္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ က ျပင္ဆင္ရန္သေဘာတူ႐ုံျဖင့္မလုံေလာက္ ဘဲ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲျဖင့္ အတည္ ျပဳခ်က္ထပ္မံရယူရန္လိုအပ္သျဖင့္ ဆႏၵ ခံယူပြဲက်င္းပႏိုင္ရန္လိုအပ္ေသာ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပေရးဥပေဒကိုျပ႒ာန္းကာ၊ ဆႏၵခံ ယူပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္အဆင့္ဆင့္ကို တစ္ပါတည္းဖြဲ႕စည္းရမည္။
စတုတၳဆင့္
ဤျပင္ဆင္ေရးကိစၥရပ္၏အေရးပါ ပုံကို ျပည္သူ႔အတြင္းသို႔ခ်ျပၿပီး သတ္မွတ္ သည့္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း၌ ျပည္လံုး ကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပကာ ျပည္သူတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ကိုရယူရမည္။
ပၪၥမဆင့္
ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ ဆႏၵ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူအားလံုး၏ ေထာက္ခံမဲ မွာ ထက္၀က္မေက်ာ္ပါက ဥပေဒျပင္ဆင္ သည္ အတည္မျဖစ္ဘဲ ထက္၀က္ေက်ာ္ မဲရမွသာအတည္ျဖစ္မည္။
ဆ႒မဆင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္ဆႏၵခံ ယူပြဲ၏ရလဒ္ကိုအေျခခံ၍ အဆုိအတည္ မျဖစ္ပါကအတည္မျဖစ္ေၾကာင္းေၾကညာ ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အတည္ျဖစ္ပါက ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒျပ႒ာန္းျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္းလုပ္ငန္း ၿပီးျပတ္သည္။
အထက္ပါအဆင့္မ်ားမွာ ေယဘုယ် မွန္းဆၿပီးေရးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတကယ္လုပ္ၾကေသာအခါ ပထမဆံုးအဆိုတင္ရမည့္ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအင္အားစုရဦးမည္။ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ေရြးေကာက္ခံကိုယ္စား လွယ္ ၄၉၈ ဦးႏွင့္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္ စားလွယ္ ၁၆၆ ေပါင္း ၆၆၄ ဦးရွိရာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဆုိပါက အနည္းဆံုး ၁၃၃ ဦး ကနဦးစုစည္းရဦးမည္။ လက္ရွိတြင္ အင္အယ္လ္ဒီပါတီ၀င္အင္အား ၁၀၀ ပင္ မျပည့္ေသးေပ။ အျခားပါတီ၀င္မ်ားအပါ အ၀င္အင္အားျဖင့္ ၁၃၃ ဦးရသည္ထား ဦး ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိေအာင္ဆက္လက္ စည္း႐ုံးရဦးမည္။ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ အားျဖင့္ ၄၉၈ ဦးျဖစ္သည္။ ယင္းအေရ အတြက္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံကိုယ္စား လွယ္အားလံုး၏အေရအတြက္ပင္ျဖစ္သည္။ ကနဦးအဆုိတင္သည့္ ၁၃၃ ဦးကသေဘာ တူခဲ့ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ၃၆၅ ဦး ကိုစည္း႐ုံးရမည္။
ဤေထာက္ခံခ်က္အင္အားကိန္း ဂဏန္းမ်ားအတုိင္းအမွန္ရႏိုင္၊ မရႏုိင္ ကၽြန္ေတာ္ဥပေဒသမားက ႀကိဳတင္မခန္႔ မွန္းႏုိင္ေတာ့ပါ။ တပ္မေတာ္သားကိုယ္ စားလွယ္ ၁၆၆ ဦးပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း ၆၆၄ ဦး၏ အဆံုးအျဖတ္ပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။ ဤအဆင့္ကိုေအာင္ျမင္စြာျဖတ္သန္းၿပီး မွသာ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပရန္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္းတြင္ ေထာက္ခံဆႏၵမဲ ၉၂ ဒသမ ၄၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ပုဒ္မေပါင္း ၄၅၇ ခုပါ၀င္သည့္လက္ရွိဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ စာအုပ္ထဲတြင္ ပုံႏွိပ္ပါရွိေနသည့္စာလံုး ေရ ၄၉ လံုးကို ၀ယ္ဖ်က္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္းတြင္ အေျခ အတင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ျခင္း ေအာင္ျမင္ပါက ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူ ပြဲႀကီးက်င္းပရဦးမည္ျဖစ္ရာ လုပ္ငန္းမည္ မွ်က်ယ္ျပန္႔၍ အခ်ိန္ႏွင့္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားမည္မွ်ရွိႏုိင္မည္ကိုခန္႔မွန္းႏိုင္ၾကပါ သည္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္အသီးသီး၏ သက္တမ္းသည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ကုန္ဆံုးမည္ျဖစ္ရာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္လံုးကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမက်င္းပမီအၿပီးေဆာင္ရြက္ ရန္လိုပါမည္။
ေဗဒင္အလိုအရၿဂိဳဟ္အေနအထား မည္သို႔ရွိမည္မသိေသာ္လည္း အထက္ပါ အစီအစဥ္အတုိင္းအေျခခံဥပေဒတြင္ျပင္ဆင္ ႏုိင္ပါမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သမၼတ ေရြးခ်ယ္ခံ ခြင့္လမ္းပြင့္ပါမည္။
သက္ထြန္းရည္ - The Hot News Weekly Journal
ကၽြန္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ကုိ မီွျငမ္း၍ “ေဟာ” ပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ေဗဒင္ပညာၿဂိဳဟ္နကၡတ္ အပူးအခြာမ်ားကို ဘာမွ်နားလည္သူမဟုတ္ သျဖင့္၊ သူ႔ေဟာကိန္းကိုေ၀ဖန္ႏိုင္စြမ္းမရွိ ပါ။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးသည္အေျခခံဥပေဒအခန္း (၃) ပုဒ္မ ၅၉ က လံုး၀လႊမ္းမိုးထားသျဖင့္ ဥပေဒၿဂိဳဟ္စီးၿဂိဳဟ္နင္းမ်ားမည္သို႔ရွိသည္ ကိုေလ့လာတင္ျပပါမည္။
အေျခခံဥပေဒမွာသတ္မွတ္ထားသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ား တြင္ ရွိရမည့္အဓိကအရည္အခ်င္းမ်ား သည္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ မည္မွ် ကိုက္ညီသည္ကိုေအာက္ပါအတုိင္းစိစစ္ ၾကည့္ပါမည္။
ပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ သည္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေပၚ သစၥာရွိသူျဖစ္ရမည္။ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ဘာမွ်အျငင္းပြားဖြယ္မရွိပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ႏိုင္ငံေတာ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတုိ႔ အေပၚသစၥာမရွိေသာ အရိပ္အေယာင္မ်ားေတြ႕ခဲ့ရပါက ဟို အာဏာပါ၀ါရွင္ေတြလက္ထက္ကပင္ႏိုင္ငံ ေတာ္သစၥာေဖာက္ဖ်က္ပုန္ကန္မႈႀကီးႏွင့္ စြဲၿပီးလြတ္ရက္မရွိေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် မွာေသခ်ာပါသည္။
ပုဒ္မခြဲ(ခ) မိမိႏွင့္ မိမိ၏ မိဘႏွစ္ပါးလံုး ႏုိင္ငံေတာ္၏ အာဏာပိုင္နက္အတြင္း၌ ေမြးဖြားေသာတုိင္းရင္းသားမွျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ရမည္။ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ကို ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္၊ နတ္ေမာက္ လမ္းကအခုဗိုလ္ခ်ဳပ္ျပတုိက္အမည္ေပး ထားသည့္အိမ္မွာ ေမြးခဲ့သည္။ ဖခင္ ဦးေအာင္ဆန္းက နတ္ေမာက္ဇာတိသား သူ႔မိခင္ႏွင့္ ဖခင္တုိ႔အေၾကာင္းကို သူငယ္တန္းကေလးမ်ားပင္သိၾကသည္။ မိခင္ေဒၚခင္ၾကည္ကေျမာင္းျမသူႏွစ္ဖက္ အဖြားနာမည္တုိက္ဆုိင္လိုက္ပုံမ်ား ဦးေအာင္ဆန္းအေမက ေဒၚစု၊ ေဒၚခင္ ၾကည္အေမကေဒၚဖြားစုတဲ့။
ပုဒ္မခြဲ (ဂ) အနည္းဆုံးအသက္ ၄၅ ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးျဖစ္ရမည္။ အသက္က ၆၀ ေတာင္ေက်ာ္လို႔တစ္ႏိုင္ငံလံုးက “အေမစု” လို႔ခ်စ္စႏိုးေခၚေနၾကၿပီ။
ပုဒ္မခြဲ (ဃ) ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးစသည့္အျမင္မ်ားရွိရ မည္။ ဒီအခ်က္မွာ နည္းနည္း “စကား ေျပာ” လာၿပီ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ႏုိင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရးအျမင္ ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာ သူ႔ပထမဆံုးေရႊတိဂုံအေနာက္မုခ္မိန္႔ခြန္း ႏွင့္ ပင္လုံေလာက္ပါၿပီ။ ႏုိင္ငံတကာကရ ထားတဲ့ပညာေရးဘြဲ႕ေတြကို တန္းစီေရး ျပဖို႔ေတာင္မလိုေတာ့ပါ။ အဲဒီမွာ “စစ္ေရး အျမင္” ရွိရမယ္ဆိုတာဘာကိုဆိုလိုပါသလဲ။ အရပ္စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ အိတ္စ္အာမီ (ex-army) ျဖစ္မွ သမၼတျဖစ္မွာလား။ ဒီလိုေတာ့လည္းမဟုတ္တန္ရာပါ။ လက္ရွိ ဒုတိယသမၼတေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း ဟာတပ္ထြက္မဟုတ္ဘူးလို႔သိၾကပါတယ္။ တပ္ထဲ၀င္ဘူးမွ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သမၼတ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆုိတဲ့ တစ္ခ်က္လႊတ္ျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ဳိးေတာ့ရွိဖို႔မသင့္ပါ။
ပုဒ္မခြဲ (င) အနည္းဆံုးအႏွစ္ ၂၀ ႏိုင္ငံ ေတာ္တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့သူျဖစ္ရမည္။ သူ႔ကိုအက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခဲ့တဲ့အမိန္႔စာေတြ ဆက္ဆက္တို႔ျမႇင့္တဲ့ေနာက္ဆက္တြဲ အမိန္႔ေတြရဲ႕ေန႔စြဲအဖြင့္အပိတ္ေတြကို ေပါင္းၾကည့္ရင္ေတာင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းေနအိမ္ ၀င္းမွာေနခဲ့တာအႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ပါၿပီ။
ပုဒ္မခြဲ (စ) မိမိကိုယ္တုိင္၊ မိဘ၊ ဇနီးသို႔ မဟုတ္ခင္ပြန္း၊ သားသမီး၊ သမက္ႏွင့္ ေခၽြးမတုိ႔သည္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားမျဖစ္ရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ႏုိင္ငံျခား တြင္ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ မွ ရပ္စဲေစေသာ ျပစ္မႈမ်ားကို က်ဴးလြန္ ခဲ့သူမဟုတ္သျဖင့္ ႏုိင္ငံသားဟုတ္မဟုတ္ အျငင္းမပြား႐ုံမက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ပင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီးသူျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား သမၼတ အျဖစ္အေရြးခံခြင့္ရႏိုင္ေရးမွာ ဤျပ႒ာန္း ခ်က္က လံုး၀လႊမ္းမိုးကန္႔သတ္ထားပါ သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္သူကိုယ္ တုိင္ကႏုိင္ငံသားျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ ကြယ္လြန္သူခင္ပြန္းႏွင့္ တရား၀င္သားႏွစ္ ဦးမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံဇာတိသားမ်ားျဖစ္ ေနေသာေၾကာင့္တည္း။
ဤေနရာမွစ၍ ကၽြန္ေတာ္၏ဥပေဒ အျမင္ေဆြးေႏြးပြဲစပါမည္။ လက္ရွိအေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မစြဲ (စ) ျပ႒ာန္းခ်က္ အျပည့္အစုံမွာ “မိမိကိုယ္တုိင္ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏မိဘတစ္ပါးပါးေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏ ဇနီးသို႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ တရား၀င္သားသမီး တစ္ဦးဦးေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထိုတရား ၀င္သားသမီးတစ္ဦးဦး၏ဇနီးသို႔မဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားအစိုးရ ၏ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကိုခံယူေစာင့္ေရွာက္ ႐ိုေသသူသို႔မဟုတ္ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏လက္ ေအာက္ခံျဖစ္သူသုိ႔မဟုတ္တုိင္းတစ္ပါး ၏ႏိုင္ငံသားျဖစ္သူမ်ားမျဖစ္ေစရ။ ထုိသူမ်ားသည္ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏လက္ ေအာက္ခံျဖစ္သူေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိင္းတစ္ပါး၏ႏိုင္ငံသားေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ခံစားရေသာအခြင့္အေရးမ်ား ႏွင့္ ေက်းဇူးခံစားခြင့္မ်ားကို ခံစားႏုိင္ခြင့္ ရွိသူမ်ားမျဖစ္ေစရ” အေတာ့္ကိုအကြက္မိ စြာျပ႒ာန္းထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားသားခင္ပြန္းမွာ ကြယ္လြန္ ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ဥပေဒတြင္ ကြယ္လြန္ သူ၊ သက္ရွိျဖစ္သူဟုခြဲျခားျပ႒ာန္းမထား သည့္အျပင္ခင္ပြန္းကြယ္လြန္ေသာ္လည္း ခင္ပြန္း၏အေမြကိုဆက္ခံႏိုင္ခြင့္ရွိသူျဖစ္ ေနသျဖင့္ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ ၿငိႏုိင္ပါ သည္။ ထိုေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတအျဖစ္အေရြးခံႏုိင္ရန္ ဤကန္႔သတ္ ခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္မွျဖစ္ပါမည္။ မည္သို႔ ျပင္ဆင္မည္နည္း။
ဤျပင္ဆင္ေရးကိစၥသည္ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အားသမၼတအျဖစ္အေရြးခံ ခြင့္ရႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိကျဖစ္ရာျပင္ဆင္ လိုေသာ (တစ္နည္းအားျဖင့္ ပယ္ဖ်က္ လုိေသာ) ကန္႔သတ္ခ်က္စကားရပ္မ်ား ကို ကြက္ၿပီးပယ္ဖ်က္လုိက္လွ်င္ လုံေလာက္ ပါမည္။ ထုိသို႔ပယ္ဖ်က္ရန္အတြက္ အေျခခံဥပေဒအခန္း (၁၂) ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းဆုိင္ရာျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီေအာက္ပါအတုိင္းတစ္ ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။
ပထမဆင့္
လက္ရွိျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း၏ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္ရန္ အဆုိတင္သြင္းေသာ ဥပေဒမူၾကမ္းတစ္ရပ္ ကို စတင္တင္သြင္းရမည္။ ထိုမူၾကမ္းတြင္ ေအာက္ပါအေရးအသားအတုိင္းပါရွိရ မည္။
“ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မခြဲ (စ)တြင္ ပါရွိေသာ “မိမိ၏ဇနီး သို႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ တရား၀င္သားသမီးတစ္ဦးဦးေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ထုိတရား၀င္သားသမီး တစ္ဦးဦး၏ဇနီးသုိ႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္ လည္းေကာင္းဆုိသည့္စကားရပ္ကိုပယ္ ဖ်က္ရမည္။
ဒုတိယဆင့္
ဤျပင္ဆင္ခ်က္အဆို (ဥပေဒၾကမ္း) ကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကလက္ခံ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္၊ ကိုယ္စားလွယ္အား လံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ ရန္သေဘာတူပါက အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆ ပုဒ္မခြဲ (က) အရေအက္ပါအတုိင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။
တတိယဆင့္
ယခုျပင္ဆင္မည့္ပုဒ္မသည္အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆၊ ပုဒ္မ ခြဲ (က) ၀င္ ပုဒ္မျဖစ္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ က ျပင္ဆင္ရန္သေဘာတူ႐ုံျဖင့္မလုံေလာက္ ဘဲ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲျဖင့္ အတည္ ျပဳခ်က္ထပ္မံရယူရန္လိုအပ္သျဖင့္ ဆႏၵ ခံယူပြဲက်င္းပႏိုင္ရန္လိုအပ္ေသာ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပေရးဥပေဒကိုျပ႒ာန္းကာ၊ ဆႏၵခံ ယူပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္အဆင့္ဆင့္ကို တစ္ပါတည္းဖြဲ႕စည္းရမည္။
စတုတၳဆင့္
ဤျပင္ဆင္ေရးကိစၥရပ္၏အေရးပါ ပုံကို ျပည္သူ႔အတြင္းသို႔ခ်ျပၿပီး သတ္မွတ္ သည့္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း၌ ျပည္လံုး ကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပကာ ျပည္သူတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ကိုရယူရမည္။
ပၪၥမဆင့္
ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ ဆႏၵ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူအားလံုး၏ ေထာက္ခံမဲ မွာ ထက္၀က္မေက်ာ္ပါက ဥပေဒျပင္ဆင္ သည္ အတည္မျဖစ္ဘဲ ထက္၀က္ေက်ာ္ မဲရမွသာအတည္ျဖစ္မည္။
ဆ႒မဆင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္ဆႏၵခံ ယူပြဲ၏ရလဒ္ကိုအေျခခံ၍ အဆုိအတည္ မျဖစ္ပါကအတည္မျဖစ္ေၾကာင္းေၾကညာ ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အတည္ျဖစ္ပါက ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒျပ႒ာန္းျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္းလုပ္ငန္း ၿပီးျပတ္သည္။
အထက္ပါအဆင့္မ်ားမွာ ေယဘုယ် မွန္းဆၿပီးေရးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတကယ္လုပ္ၾကေသာအခါ ပထမဆံုးအဆိုတင္ရမည့္ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအင္အားစုရဦးမည္။ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ေရြးေကာက္ခံကိုယ္စား လွယ္ ၄၉၈ ဦးႏွင့္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္ စားလွယ္ ၁၆၆ ေပါင္း ၆၆၄ ဦးရွိရာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဆုိပါက အနည္းဆံုး ၁၃၃ ဦး ကနဦးစုစည္းရဦးမည္။ လက္ရွိတြင္ အင္အယ္လ္ဒီပါတီ၀င္အင္အား ၁၀၀ ပင္ မျပည့္ေသးေပ။ အျခားပါတီ၀င္မ်ားအပါ အ၀င္အင္အားျဖင့္ ၁၃၃ ဦးရသည္ထား ဦး ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိေအာင္ဆက္လက္ စည္း႐ုံးရဦးမည္။ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ အားျဖင့္ ၄၉၈ ဦးျဖစ္သည္။ ယင္းအေရ အတြက္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံကိုယ္စား လွယ္အားလံုး၏အေရအတြက္ပင္ျဖစ္သည္။ ကနဦးအဆုိတင္သည့္ ၁၃၃ ဦးကသေဘာ တူခဲ့ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ၃၆၅ ဦး ကိုစည္း႐ုံးရမည္။
ဤေထာက္ခံခ်က္အင္အားကိန္း ဂဏန္းမ်ားအတုိင္းအမွန္ရႏိုင္၊ မရႏုိင္ ကၽြန္ေတာ္ဥပေဒသမားက ႀကိဳတင္မခန္႔ မွန္းႏုိင္ေတာ့ပါ။ တပ္မေတာ္သားကိုယ္ စားလွယ္ ၁၆၆ ဦးပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း ၆၆၄ ဦး၏ အဆံုးအျဖတ္ပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။ ဤအဆင့္ကိုေအာင္ျမင္စြာျဖတ္သန္းၿပီး မွသာ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပရန္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္းတြင္ ေထာက္ခံဆႏၵမဲ ၉၂ ဒသမ ၄၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ပုဒ္မေပါင္း ၄၅၇ ခုပါ၀င္သည့္လက္ရွိဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ စာအုပ္ထဲတြင္ ပုံႏွိပ္ပါရွိေနသည့္စာလံုး ေရ ၄၉ လံုးကို ၀ယ္ဖ်က္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္းတြင္ အေျခ အတင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ျခင္း ေအာင္ျမင္ပါက ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူ ပြဲႀကီးက်င္းပရဦးမည္ျဖစ္ရာ လုပ္ငန္းမည္ မွ်က်ယ္ျပန္႔၍ အခ်ိန္ႏွင့္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားမည္မွ်ရွိႏုိင္မည္ကိုခန္႔မွန္းႏိုင္ၾကပါ သည္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္အသီးသီး၏ သက္တမ္းသည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ကုန္ဆံုးမည္ျဖစ္ရာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္လံုးကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမက်င္းပမီအၿပီးေဆာင္ရြက္ ရန္လိုပါမည္။
ေဗဒင္အလိုအရၿဂိဳဟ္အေနအထား မည္သို႔ရွိမည္မသိေသာ္လည္း အထက္ပါ အစီအစဥ္အတုိင္းအေျခခံဥပေဒတြင္ျပင္ဆင္ ႏုိင္ပါမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သမၼတ ေရြးခ်ယ္ခံ ခြင့္လမ္းပြင့္ပါမည္။
သက္ထြန္းရည္ - The Hot News Weekly Journal
နာမည္ေက်ာ္ ျမန္မာ ေဗဒင္ပညာရွင္ တစ္ဦးက “၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္
ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္လာလိမ့္မည္” ဆုိ ေသာ သူ၏ ေဟာကိန္းကို
မျပင္ႏိုင္ေၾကာင္း ထပ္မံအတည္ျပဳ ေျပာေသာ အခါရလဒ္၊ ေဟာကိန္းမွာ ေဟာကိန္းပင္
ျဖစ္သည္ဟု မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္စိတ္ခ်စြာ ခံယူထား ေသာ ပညာရွင္ကို
ေလးစားပါသည္။ သူက ၿဂိဳဟ္နကၡတ္ကို တြက္ၿပီးေဟာတာ၊ ဥပေဒ သိစရာ မလိုဟု
အေၾကာင္းျပပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ကုိ မီွျငမ္း၍ “ေဟာ” ပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ေဗဒင္ပညာၿဂိဳဟ္နကၡတ္ အပူးအခြာမ်ားကို ဘာမွ်နားလည္သူမဟုတ္ သျဖင့္၊ သူ႔ေဟာကိန္းကိုေ၀ဖန္ႏိုင္စြမ္းမရွိ ပါ။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးသည္အေျခခံဥပေဒအခန္း (၃) ပုဒ္မ ၅၉ က လံုး၀လႊမ္းမိုးထားသျဖင့္ ဥပေဒၿဂိဳဟ္စီးၿဂိဳဟ္နင္းမ်ားမည္သို႔ရွိသည္ ကိုေလ့လာတင္ျပပါမည္။
အေျခခံဥပေဒမွာသတ္မွတ္ထားသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ား တြင္ ရွိရမည့္အဓိကအရည္အခ်င္းမ်ား သည္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ မည္မွ် ကိုက္ညီသည္ကိုေအာက္ပါအတုိင္းစိစစ္ ၾကည့္ပါမည္။
ပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ သည္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေပၚ သစၥာရွိသူျဖစ္ရမည္။ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ဘာမွ်အျငင္းပြားဖြယ္မရွိပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ႏိုင္ငံေတာ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတုိ႔ အေပၚသစၥာမရွိေသာ အရိပ္အေယာင္မ်ားေတြ႕ခဲ့ရပါက ဟို အာဏာပါ၀ါရွင္ေတြလက္ထက္ကပင္ႏိုင္ငံ ေတာ္သစၥာေဖာက္ဖ်က္ပုန္ကန္မႈႀကီးႏွင့္ စြဲၿပီးလြတ္ရက္မရွိေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် မွာေသခ်ာပါသည္။
ပုဒ္မခြဲ(ခ) မိမိႏွင့္ မိမိ၏ မိဘႏွစ္ပါးလံုး ႏုိင္ငံေတာ္၏ အာဏာပိုင္နက္အတြင္း၌ ေမြးဖြားေသာတုိင္းရင္းသားမွျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ရမည္။ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ကို ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္၊ နတ္ေမာက္ လမ္းကအခုဗိုလ္ခ်ဳပ္ျပတုိက္အမည္ေပး ထားသည့္အိမ္မွာ ေမြးခဲ့သည္။ ဖခင္ ဦးေအာင္ဆန္းက နတ္ေမာက္ဇာတိသား သူ႔မိခင္ႏွင့္ ဖခင္တုိ႔အေၾကာင္းကို သူငယ္တန္းကေလးမ်ားပင္သိၾကသည္။ မိခင္ေဒၚခင္ၾကည္ကေျမာင္းျမသူႏွစ္ဖက္ အဖြားနာမည္တုိက္ဆုိင္လိုက္ပုံမ်ား ဦးေအာင္ဆန္းအေမက ေဒၚစု၊ ေဒၚခင္ ၾကည္အေမကေဒၚဖြားစုတဲ့။
ပုဒ္မခြဲ (ဂ) အနည္းဆုံးအသက္ ၄၅ ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးျဖစ္ရမည္။ အသက္က ၆၀ ေတာင္ေက်ာ္လို႔တစ္ႏိုင္ငံလံုးက “အေမစု” လို႔ခ်စ္စႏိုးေခၚေနၾကၿပီ။
ပုဒ္မခြဲ (ဃ) ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးစသည့္အျမင္မ်ားရွိရ မည္။ ဒီအခ်က္မွာ နည္းနည္း “စကား ေျပာ” လာၿပီ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ႏုိင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရးအျမင္ ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာ သူ႔ပထမဆံုးေရႊတိဂုံအေနာက္မုခ္မိန္႔ခြန္း ႏွင့္ ပင္လုံေလာက္ပါၿပီ။ ႏုိင္ငံတကာကရ ထားတဲ့ပညာေရးဘြဲ႕ေတြကို တန္းစီေရး ျပဖို႔ေတာင္မလိုေတာ့ပါ။ အဲဒီမွာ “စစ္ေရး အျမင္” ရွိရမယ္ဆိုတာဘာကိုဆိုလိုပါသလဲ။ အရပ္စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ အိတ္စ္အာမီ (ex-army) ျဖစ္မွ သမၼတျဖစ္မွာလား။ ဒီလိုေတာ့လည္းမဟုတ္တန္ရာပါ။ လက္ရွိ ဒုတိယသမၼတေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း ဟာတပ္ထြက္မဟုတ္ဘူးလို႔သိၾကပါတယ္။ တပ္ထဲ၀င္ဘူးမွ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သမၼတ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆုိတဲ့ တစ္ခ်က္လႊတ္ျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ဳိးေတာ့ရွိဖို႔မသင့္ပါ။
ပုဒ္မခြဲ (င) အနည္းဆံုးအႏွစ္ ၂၀ ႏိုင္ငံ ေတာ္တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့သူျဖစ္ရမည္။ သူ႔ကိုအက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခဲ့တဲ့အမိန္႔စာေတြ ဆက္ဆက္တို႔ျမႇင့္တဲ့ေနာက္ဆက္တြဲ အမိန္႔ေတြရဲ႕ေန႔စြဲအဖြင့္အပိတ္ေတြကို ေပါင္းၾကည့္ရင္ေတာင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းေနအိမ္ ၀င္းမွာေနခဲ့တာအႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ပါၿပီ။
ပုဒ္မခြဲ (စ) မိမိကိုယ္တုိင္၊ မိဘ၊ ဇနီးသို႔ မဟုတ္ခင္ပြန္း၊ သားသမီး၊ သမက္ႏွင့္ ေခၽြးမတုိ႔သည္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားမျဖစ္ရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ႏုိင္ငံျခား တြင္ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ မွ ရပ္စဲေစေသာ ျပစ္မႈမ်ားကို က်ဴးလြန္ ခဲ့သူမဟုတ္သျဖင့္ ႏုိင္ငံသားဟုတ္မဟုတ္ အျငင္းမပြား႐ုံမက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ပင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီးသူျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား သမၼတ အျဖစ္အေရြးခံခြင့္ရႏိုင္ေရးမွာ ဤျပ႒ာန္း ခ်က္က လံုး၀လႊမ္းမိုးကန္႔သတ္ထားပါ သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္သူကိုယ္ တုိင္ကႏုိင္ငံသားျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ ကြယ္လြန္သူခင္ပြန္းႏွင့္ တရား၀င္သားႏွစ္ ဦးမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံဇာတိသားမ်ားျဖစ္ ေနေသာေၾကာင့္တည္း။
ဤေနရာမွစ၍ ကၽြန္ေတာ္၏ဥပေဒ အျမင္ေဆြးေႏြးပြဲစပါမည္။ လက္ရွိအေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မစြဲ (စ) ျပ႒ာန္းခ်က္ အျပည့္အစုံမွာ “မိမိကိုယ္တုိင္ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏မိဘတစ္ပါးပါးေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏ ဇနီးသို႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ တရား၀င္သားသမီး တစ္ဦးဦးေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထိုတရား ၀င္သားသမီးတစ္ဦးဦး၏ဇနီးသို႔မဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားအစိုးရ ၏ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကိုခံယူေစာင့္ေရွာက္ ႐ိုေသသူသို႔မဟုတ္ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏လက္ ေအာက္ခံျဖစ္သူသုိ႔မဟုတ္တုိင္းတစ္ပါး ၏ႏိုင္ငံသားျဖစ္သူမ်ားမျဖစ္ေစရ။ ထုိသူမ်ားသည္ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏လက္ ေအာက္ခံျဖစ္သူေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိင္းတစ္ပါး၏ႏိုင္ငံသားေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ခံစားရေသာအခြင့္အေရးမ်ား ႏွင့္ ေက်းဇူးခံစားခြင့္မ်ားကို ခံစားႏုိင္ခြင့္ ရွိသူမ်ားမျဖစ္ေစရ” အေတာ့္ကိုအကြက္မိ စြာျပ႒ာန္းထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားသားခင္ပြန္းမွာ ကြယ္လြန္ ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ဥပေဒတြင္ ကြယ္လြန္ သူ၊ သက္ရွိျဖစ္သူဟုခြဲျခားျပ႒ာန္းမထား သည့္အျပင္ခင္ပြန္းကြယ္လြန္ေသာ္လည္း ခင္ပြန္း၏အေမြကိုဆက္ခံႏိုင္ခြင့္ရွိသူျဖစ္ ေနသျဖင့္ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ ၿငိႏုိင္ပါ သည္။ ထိုေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတအျဖစ္အေရြးခံႏုိင္ရန္ ဤကန္႔သတ္ ခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္မွျဖစ္ပါမည္။ မည္သို႔ ျပင္ဆင္မည္နည္း။
ဤျပင္ဆင္ေရးကိစၥသည္ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အားသမၼတအျဖစ္အေရြးခံ ခြင့္ရႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိကျဖစ္ရာျပင္ဆင္ လိုေသာ (တစ္နည္းအားျဖင့္ ပယ္ဖ်က္ လုိေသာ) ကန္႔သတ္ခ်က္စကားရပ္မ်ား ကို ကြက္ၿပီးပယ္ဖ်က္လုိက္လွ်င္ လုံေလာက္ ပါမည္။ ထုိသို႔ပယ္ဖ်က္ရန္အတြက္ အေျခခံဥပေဒအခန္း (၁၂) ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းဆုိင္ရာျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီေအာက္ပါအတုိင္းတစ္ ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။
ပထမဆင့္
လက္ရွိျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း၏ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္ရန္ အဆုိတင္သြင္းေသာ ဥပေဒမူၾကမ္းတစ္ရပ္ ကို စတင္တင္သြင္းရမည္။ ထိုမူၾကမ္းတြင္ ေအာက္ပါအေရးအသားအတုိင္းပါရွိရ မည္။
“ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မခြဲ (စ)တြင္ ပါရွိေသာ “မိမိ၏ဇနီး သို႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ တရား၀င္သားသမီးတစ္ဦးဦးေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ထုိတရား၀င္သားသမီး တစ္ဦးဦး၏ဇနီးသုိ႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္ လည္းေကာင္းဆုိသည့္စကားရပ္ကိုပယ္ ဖ်က္ရမည္။
ဒုတိယဆင့္
ဤျပင္ဆင္ခ်က္အဆို (ဥပေဒၾကမ္း) ကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကလက္ခံ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္၊ ကိုယ္စားလွယ္အား လံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ ရန္သေဘာတူပါက အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆ ပုဒ္မခြဲ (က) အရေအက္ပါအတုိင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။
တတိယဆင့္
ယခုျပင္ဆင္မည့္ပုဒ္မသည္အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆၊ ပုဒ္မ ခြဲ (က) ၀င္ ပုဒ္မျဖစ္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ က ျပင္ဆင္ရန္သေဘာတူ႐ုံျဖင့္မလုံေလာက္ ဘဲ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲျဖင့္ အတည္ ျပဳခ်က္ထပ္မံရယူရန္လိုအပ္သျဖင့္ ဆႏၵ ခံယူပြဲက်င္းပႏိုင္ရန္လိုအပ္ေသာ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပေရးဥပေဒကိုျပ႒ာန္းကာ၊ ဆႏၵခံ ယူပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္အဆင့္ဆင့္ကို တစ္ပါတည္းဖြဲ႕စည္းရမည္။
စတုတၳဆင့္
ဤျပင္ဆင္ေရးကိစၥရပ္၏အေရးပါ ပုံကို ျပည္သူ႔အတြင္းသို႔ခ်ျပၿပီး သတ္မွတ္ သည့္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း၌ ျပည္လံုး ကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပကာ ျပည္သူတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ကိုရယူရမည္။
ပၪၥမဆင့္
ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ ဆႏၵ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူအားလံုး၏ ေထာက္ခံမဲ မွာ ထက္၀က္မေက်ာ္ပါက ဥပေဒျပင္ဆင္ သည္ အတည္မျဖစ္ဘဲ ထက္၀က္ေက်ာ္ မဲရမွသာအတည္ျဖစ္မည္။
ဆ႒မဆင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္ဆႏၵခံ ယူပြဲ၏ရလဒ္ကိုအေျခခံ၍ အဆုိအတည္ မျဖစ္ပါကအတည္မျဖစ္ေၾကာင္းေၾကညာ ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အတည္ျဖစ္ပါက ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒျပ႒ာန္းျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္းလုပ္ငန္း ၿပီးျပတ္သည္။
အထက္ပါအဆင့္မ်ားမွာ ေယဘုယ် မွန္းဆၿပီးေရးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတကယ္လုပ္ၾကေသာအခါ ပထမဆံုးအဆိုတင္ရမည့္ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအင္အားစုရဦးမည္။ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ေရြးေကာက္ခံကိုယ္စား လွယ္ ၄၉၈ ဦးႏွင့္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္ စားလွယ္ ၁၆၆ ေပါင္း ၆၆၄ ဦးရွိရာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဆုိပါက အနည္းဆံုး ၁၃၃ ဦး ကနဦးစုစည္းရဦးမည္။ လက္ရွိတြင္ အင္အယ္လ္ဒီပါတီ၀င္အင္အား ၁၀၀ ပင္ မျပည့္ေသးေပ။ အျခားပါတီ၀င္မ်ားအပါ အ၀င္အင္အားျဖင့္ ၁၃၃ ဦးရသည္ထား ဦး ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိေအာင္ဆက္လက္ စည္း႐ုံးရဦးမည္။ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ အားျဖင့္ ၄၉၈ ဦးျဖစ္သည္။ ယင္းအေရ အတြက္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံကိုယ္စား လွယ္အားလံုး၏အေရအတြက္ပင္ျဖစ္သည္။ ကနဦးအဆုိတင္သည့္ ၁၃၃ ဦးကသေဘာ တူခဲ့ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ၃၆၅ ဦး ကိုစည္း႐ုံးရမည္။
ဤေထာက္ခံခ်က္အင္အားကိန္း ဂဏန္းမ်ားအတုိင္းအမွန္ရႏိုင္၊ မရႏုိင္ ကၽြန္ေတာ္ဥပေဒသမားက ႀကိဳတင္မခန္႔ မွန္းႏုိင္ေတာ့ပါ။ တပ္မေတာ္သားကိုယ္ စားလွယ္ ၁၆၆ ဦးပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း ၆၆၄ ဦး၏ အဆံုးအျဖတ္ပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။ ဤအဆင့္ကိုေအာင္ျမင္စြာျဖတ္သန္းၿပီး မွသာ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပရန္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္းတြင္ ေထာက္ခံဆႏၵမဲ ၉၂ ဒသမ ၄၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ပုဒ္မေပါင္း ၄၅၇ ခုပါ၀င္သည့္လက္ရွိဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ စာအုပ္ထဲတြင္ ပုံႏွိပ္ပါရွိေနသည့္စာလံုး ေရ ၄၉ လံုးကို ၀ယ္ဖ်က္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္းတြင္ အေျခ အတင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ျခင္း ေအာင္ျမင္ပါက ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူ ပြဲႀကီးက်င္းပရဦးမည္ျဖစ္ရာ လုပ္ငန္းမည္ မွ်က်ယ္ျပန္႔၍ အခ်ိန္ႏွင့္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားမည္မွ်ရွိႏုိင္မည္ကိုခန္႔မွန္းႏိုင္ၾကပါ သည္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္အသီးသီး၏ သက္တမ္းသည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ကုန္ဆံုးမည္ျဖစ္ရာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္လံုးကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမက်င္းပမီအၿပီးေဆာင္ရြက္ ရန္လိုပါမည္။
ေဗဒင္အလိုအရၿဂိဳဟ္အေနအထား မည္သို႔ရွိမည္မသိေသာ္လည္း အထက္ပါ အစီအစဥ္အတုိင္းအေျခခံဥပေဒတြင္ျပင္ဆင္ ႏုိင္ပါမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သမၼတ ေရြးခ်ယ္ခံ ခြင့္လမ္းပြင့္ပါမည္။
သက္ထြန္းရည္ - The Hot News Weekly Journal
ကၽြန္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ကုိ မီွျငမ္း၍ “ေဟာ” ပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ေဗဒင္ပညာၿဂိဳဟ္နကၡတ္ အပူးအခြာမ်ားကို ဘာမွ်နားလည္သူမဟုတ္ သျဖင့္၊ သူ႔ေဟာကိန္းကိုေ၀ဖန္ႏိုင္စြမ္းမရွိ ပါ။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးသည္အေျခခံဥပေဒအခန္း (၃) ပုဒ္မ ၅၉ က လံုး၀လႊမ္းမိုးထားသျဖင့္ ဥပေဒၿဂိဳဟ္စီးၿဂိဳဟ္နင္းမ်ားမည္သို႔ရွိသည္ ကိုေလ့လာတင္ျပပါမည္။
အေျခခံဥပေဒမွာသတ္မွတ္ထားသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ား တြင္ ရွိရမည့္အဓိကအရည္အခ်င္းမ်ား သည္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ မည္မွ် ကိုက္ညီသည္ကိုေအာက္ပါအတုိင္းစိစစ္ ၾကည့္ပါမည္။
ပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ သည္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေပၚ သစၥာရွိသူျဖစ္ရမည္။ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ဘာမွ်အျငင္းပြားဖြယ္မရွိပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ႏိုင္ငံေတာ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတုိ႔ အေပၚသစၥာမရွိေသာ အရိပ္အေယာင္မ်ားေတြ႕ခဲ့ရပါက ဟို အာဏာပါ၀ါရွင္ေတြလက္ထက္ကပင္ႏိုင္ငံ ေတာ္သစၥာေဖာက္ဖ်က္ပုန္ကန္မႈႀကီးႏွင့္ စြဲၿပီးလြတ္ရက္မရွိေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် မွာေသခ်ာပါသည္။
ပုဒ္မခြဲ(ခ) မိမိႏွင့္ မိမိ၏ မိဘႏွစ္ပါးလံုး ႏုိင္ငံေတာ္၏ အာဏာပိုင္နက္အတြင္း၌ ေမြးဖြားေသာတုိင္းရင္းသားမွျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ရမည္။ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ကို ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္၊ နတ္ေမာက္ လမ္းကအခုဗိုလ္ခ်ဳပ္ျပတုိက္အမည္ေပး ထားသည့္အိမ္မွာ ေမြးခဲ့သည္။ ဖခင္ ဦးေအာင္ဆန္းက နတ္ေမာက္ဇာတိသား သူ႔မိခင္ႏွင့္ ဖခင္တုိ႔အေၾကာင္းကို သူငယ္တန္းကေလးမ်ားပင္သိၾကသည္။ မိခင္ေဒၚခင္ၾကည္ကေျမာင္းျမသူႏွစ္ဖက္ အဖြားနာမည္တုိက္ဆုိင္လိုက္ပုံမ်ား ဦးေအာင္ဆန္းအေမက ေဒၚစု၊ ေဒၚခင္ ၾကည္အေမကေဒၚဖြားစုတဲ့။
ပုဒ္မခြဲ (ဂ) အနည္းဆုံးအသက္ ၄၅ ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးျဖစ္ရမည္။ အသက္က ၆၀ ေတာင္ေက်ာ္လို႔တစ္ႏိုင္ငံလံုးက “အေမစု” လို႔ခ်စ္စႏိုးေခၚေနၾကၿပီ။
ပုဒ္မခြဲ (ဃ) ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးစသည့္အျမင္မ်ားရွိရ မည္။ ဒီအခ်က္မွာ နည္းနည္း “စကား ေျပာ” လာၿပီ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ႏုိင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရးအျမင္ ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာ သူ႔ပထမဆံုးေရႊတိဂုံအေနာက္မုခ္မိန္႔ခြန္း ႏွင့္ ပင္လုံေလာက္ပါၿပီ။ ႏုိင္ငံတကာကရ ထားတဲ့ပညာေရးဘြဲ႕ေတြကို တန္းစီေရး ျပဖို႔ေတာင္မလိုေတာ့ပါ။ အဲဒီမွာ “စစ္ေရး အျမင္” ရွိရမယ္ဆိုတာဘာကိုဆိုလိုပါသလဲ။ အရပ္စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ အိတ္စ္အာမီ (ex-army) ျဖစ္မွ သမၼတျဖစ္မွာလား။ ဒီလိုေတာ့လည္းမဟုတ္တန္ရာပါ။ လက္ရွိ ဒုတိယသမၼတေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း ဟာတပ္ထြက္မဟုတ္ဘူးလို႔သိၾကပါတယ္။ တပ္ထဲ၀င္ဘူးမွ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သမၼတ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆုိတဲ့ တစ္ခ်က္လႊတ္ျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ဳိးေတာ့ရွိဖို႔မသင့္ပါ။
ပုဒ္မခြဲ (င) အနည္းဆံုးအႏွစ္ ၂၀ ႏိုင္ငံ ေတာ္တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့သူျဖစ္ရမည္။ သူ႔ကိုအက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခဲ့တဲ့အမိန္႔စာေတြ ဆက္ဆက္တို႔ျမႇင့္တဲ့ေနာက္ဆက္တြဲ အမိန္႔ေတြရဲ႕ေန႔စြဲအဖြင့္အပိတ္ေတြကို ေပါင္းၾကည့္ရင္ေတာင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းေနအိမ္ ၀င္းမွာေနခဲ့တာအႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ပါၿပီ။
ပုဒ္မခြဲ (စ) မိမိကိုယ္တုိင္၊ မိဘ၊ ဇနီးသို႔ မဟုတ္ခင္ပြန္း၊ သားသမီး၊ သမက္ႏွင့္ ေခၽြးမတုိ႔သည္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားမျဖစ္ရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ႏုိင္ငံျခား တြင္ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ မွ ရပ္စဲေစေသာ ျပစ္မႈမ်ားကို က်ဴးလြန္ ခဲ့သူမဟုတ္သျဖင့္ ႏုိင္ငံသားဟုတ္မဟုတ္ အျငင္းမပြား႐ုံမက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ပင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီးသူျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား သမၼတ အျဖစ္အေရြးခံခြင့္ရႏိုင္ေရးမွာ ဤျပ႒ာန္း ခ်က္က လံုး၀လႊမ္းမိုးကန္႔သတ္ထားပါ သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္သူကိုယ္ တုိင္ကႏုိင္ငံသားျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ ကြယ္လြန္သူခင္ပြန္းႏွင့္ တရား၀င္သားႏွစ္ ဦးမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံဇာတိသားမ်ားျဖစ္ ေနေသာေၾကာင့္တည္း။
ဤေနရာမွစ၍ ကၽြန္ေတာ္၏ဥပေဒ အျမင္ေဆြးေႏြးပြဲစပါမည္။ လက္ရွိအေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မစြဲ (စ) ျပ႒ာန္းခ်က္ အျပည့္အစုံမွာ “မိမိကိုယ္တုိင္ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏မိဘတစ္ပါးပါးေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏ ဇနီးသို႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ တရား၀င္သားသမီး တစ္ဦးဦးေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထိုတရား ၀င္သားသမီးတစ္ဦးဦး၏ဇနီးသို႔မဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားအစိုးရ ၏ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကိုခံယူေစာင့္ေရွာက္ ႐ိုေသသူသို႔မဟုတ္ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏လက္ ေအာက္ခံျဖစ္သူသုိ႔မဟုတ္တုိင္းတစ္ပါး ၏ႏိုင္ငံသားျဖစ္သူမ်ားမျဖစ္ေစရ။ ထုိသူမ်ားသည္ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ၏လက္ ေအာက္ခံျဖစ္သူေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိင္းတစ္ပါး၏ႏိုင္ငံသားေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ခံစားရေသာအခြင့္အေရးမ်ား ႏွင့္ ေက်းဇူးခံစားခြင့္မ်ားကို ခံစားႏုိင္ခြင့္ ရွိသူမ်ားမျဖစ္ေစရ” အေတာ့္ကိုအကြက္မိ စြာျပ႒ာန္းထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားသားခင္ပြန္းမွာ ကြယ္လြန္ ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ဥပေဒတြင္ ကြယ္လြန္ သူ၊ သက္ရွိျဖစ္သူဟုခြဲျခားျပ႒ာန္းမထား သည့္အျပင္ခင္ပြန္းကြယ္လြန္ေသာ္လည္း ခင္ပြန္း၏အေမြကိုဆက္ခံႏိုင္ခြင့္ရွိသူျဖစ္ ေနသျဖင့္ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ ၿငိႏုိင္ပါ သည္။ ထိုေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတအျဖစ္အေရြးခံႏုိင္ရန္ ဤကန္႔သတ္ ခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္မွျဖစ္ပါမည္။ မည္သို႔ ျပင္ဆင္မည္နည္း။
ဤျပင္ဆင္ေရးကိစၥသည္ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အားသမၼတအျဖစ္အေရြးခံ ခြင့္ရႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိကျဖစ္ရာျပင္ဆင္ လိုေသာ (တစ္နည္းအားျဖင့္ ပယ္ဖ်က္ လုိေသာ) ကန္႔သတ္ခ်က္စကားရပ္မ်ား ကို ကြက္ၿပီးပယ္ဖ်က္လုိက္လွ်င္ လုံေလာက္ ပါမည္။ ထုိသို႔ပယ္ဖ်က္ရန္အတြက္ အေျခခံဥပေဒအခန္း (၁၂) ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းဆုိင္ရာျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီေအာက္ပါအတုိင္းတစ္ ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။
ပထမဆင့္
လက္ရွိျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း၏ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း က ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္ရန္ အဆုိတင္သြင္းေသာ ဥပေဒမူၾကမ္းတစ္ရပ္ ကို စတင္တင္သြင္းရမည္။ ထိုမူၾကမ္းတြင္ ေအာက္ပါအေရးအသားအတုိင္းပါရွိရ မည္။
“ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၅၉၊ ပုဒ္မခြဲ (စ)တြင္ ပါရွိေသာ “မိမိ၏ဇနီး သို႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ တရား၀င္သားသမီးတစ္ဦးဦးေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ထုိတရား၀င္သားသမီး တစ္ဦးဦး၏ဇနီးသုိ႔မဟုတ္ခင္ပြန္းေသာ္ လည္းေကာင္းဆုိသည့္စကားရပ္ကိုပယ္ ဖ်က္ရမည္။
ဒုတိယဆင့္
ဤျပင္ဆင္ခ်က္အဆို (ဥပေဒၾကမ္း) ကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကလက္ခံ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္၊ ကိုယ္စားလွယ္အား လံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ ရန္သေဘာတူပါက အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆ ပုဒ္မခြဲ (က) အရေအက္ပါအတုိင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။
တတိယဆင့္
ယခုျပင္ဆင္မည့္ပုဒ္မသည္အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၄၃၆၊ ပုဒ္မ ခြဲ (က) ၀င္ ပုဒ္မျဖစ္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ က ျပင္ဆင္ရန္သေဘာတူ႐ုံျဖင့္မလုံေလာက္ ဘဲ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲျဖင့္ အတည္ ျပဳခ်က္ထပ္မံရယူရန္လိုအပ္သျဖင့္ ဆႏၵ ခံယူပြဲက်င္းပႏိုင္ရန္လိုအပ္ေသာ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပေရးဥပေဒကိုျပ႒ာန္းကာ၊ ဆႏၵခံ ယူပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္အဆင့္ဆင့္ကို တစ္ပါတည္းဖြဲ႕စည္းရမည္။
စတုတၳဆင့္
ဤျပင္ဆင္ေရးကိစၥရပ္၏အေရးပါ ပုံကို ျပည္သူ႔အတြင္းသို႔ခ်ျပၿပီး သတ္မွတ္ သည့္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း၌ ျပည္လံုး ကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပကာ ျပည္သူတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ကိုရယူရမည္။
ပၪၥမဆင့္
ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ ဆႏၵ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူအားလံုး၏ ေထာက္ခံမဲ မွာ ထက္၀က္မေက်ာ္ပါက ဥပေဒျပင္ဆင္ သည္ အတည္မျဖစ္ဘဲ ထက္၀က္ေက်ာ္ မဲရမွသာအတည္ျဖစ္မည္။
ဆ႒မဆင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္ဆႏၵခံ ယူပြဲ၏ရလဒ္ကိုအေျခခံ၍ အဆုိအတည္ မျဖစ္ပါကအတည္မျဖစ္ေၾကာင္းေၾကညာ ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အတည္ျဖစ္ပါက ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒျပ႒ာန္းျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္းလုပ္ငန္း ၿပီးျပတ္သည္။
အထက္ပါအဆင့္မ်ားမွာ ေယဘုယ် မွန္းဆၿပီးေရးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတကယ္လုပ္ၾကေသာအခါ ပထမဆံုးအဆိုတင္ရမည့္ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအင္အားစုရဦးမည္။ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ေရြးေကာက္ခံကိုယ္စား လွယ္ ၄၉၈ ဦးႏွင့္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္ စားလွယ္ ၁၆၆ ေပါင္း ၆၆၄ ဦးရွိရာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဆုိပါက အနည္းဆံုး ၁၃၃ ဦး ကနဦးစုစည္းရဦးမည္။ လက္ရွိတြင္ အင္အယ္လ္ဒီပါတီ၀င္အင္အား ၁၀၀ ပင္ မျပည့္ေသးေပ။ အျခားပါတီ၀င္မ်ားအပါ အ၀င္အင္အားျဖင့္ ၁၃၃ ဦးရသည္ထား ဦး ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိေအာင္ဆက္လက္ စည္း႐ုံးရဦးမည္။ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ အားျဖင့္ ၄၉၈ ဦးျဖစ္သည္။ ယင္းအေရ အတြက္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံကိုယ္စား လွယ္အားလံုး၏အေရအတြက္ပင္ျဖစ္သည္။ ကနဦးအဆုိတင္သည့္ ၁၃၃ ဦးကသေဘာ တူခဲ့ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ၃၆၅ ဦး ကိုစည္း႐ုံးရမည္။
ဤေထာက္ခံခ်က္အင္အားကိန္း ဂဏန္းမ်ားအတုိင္းအမွန္ရႏိုင္၊ မရႏုိင္ ကၽြန္ေတာ္ဥပေဒသမားက ႀကိဳတင္မခန္႔ မွန္းႏုိင္ေတာ့ပါ။ တပ္မေတာ္သားကိုယ္ စားလွယ္ ၁၆၆ ဦးပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း ၆၆၄ ဦး၏ အဆံုးအျဖတ္ပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။ ဤအဆင့္ကိုေအာင္ျမင္စြာျဖတ္သန္းၿပီး မွသာ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပရန္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္းတြင္ ေထာက္ခံဆႏၵမဲ ၉၂ ဒသမ ၄၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ပုဒ္မေပါင္း ၄၅၇ ခုပါ၀င္သည့္လက္ရွိဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ စာအုပ္ထဲတြင္ ပုံႏွိပ္ပါရွိေနသည့္စာလံုး ေရ ၄၉ လံုးကို ၀ယ္ဖ်က္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္းတြင္ အေျခ အတင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ျခင္း ေအာင္ျမင္ပါက ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူ ပြဲႀကီးက်င္းပရဦးမည္ျဖစ္ရာ လုပ္ငန္းမည္ မွ်က်ယ္ျပန္႔၍ အခ်ိန္ႏွင့္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားမည္မွ်ရွိႏုိင္မည္ကိုခန္႔မွန္းႏိုင္ၾကပါ သည္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္အသီးသီး၏ သက္တမ္းသည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ကုန္ဆံုးမည္ျဖစ္ရာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္လံုးကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမက်င္းပမီအၿပီးေဆာင္ရြက္ ရန္လိုပါမည္။
ေဗဒင္အလိုအရၿဂိဳဟ္အေနအထား မည္သို႔ရွိမည္မသိေသာ္လည္း အထက္ပါ အစီအစဥ္အတုိင္းအေျခခံဥပေဒတြင္ျပင္ဆင္ ႏုိင္ပါမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သမၼတ ေရြးခ်ယ္ခံ ခြင့္လမ္းပြင့္ပါမည္။
သက္ထြန္းရည္ - The Hot News Weekly Journal
No comments :
Post a Comment